XUBILEU POLA TERRA + ORACIÓN ECUMÉNICA

5.10.20

XUBILEU POLA TERRA + ORACIÓN ECUMÉNICA

IInvitación de Líderes Relixiosos a unirse ao Tempo da Creación

Queridas Irmás e Irmáns en Cristo,

"Declararedes santo o ano cincuenta, e proclamaredes na terra liberación para todos os seus habitantes. Será para vós un xubileu." (Levítico 25,10)

Este ano, o alcance mundial do novo coronavirus revelou de maneira abafadora a nosa natureza compartida como seres humanos e a interconexión das nosas economías, estruturas políticas, sistemas de saúde, cadeas de produción de alimentos, enerxía e sistemas de transporte. A pandemia tamén demostrou que toda esta rede ten as súas raíces na Terra e está limitada pola capacidade da Terra para soster as nosas demandas económicas e ecolóxicas.

Os efectos inxustos do cambio climático son unha consecuencia da nosa incapacidade para atopar un equilibrio sustentable desta rede.

Do 1 de setembro ao 4 de outubro, a familia cristiá celebra o bo agasallo da creación. Esta celebración mundial comezou en 1989 co recoñecemento por parte do Patriarcado De Constantinopla da Xornada Mundial de Oración pola Creación e agora é abrazada por unha ampla comunidade ecuménica.

Durante o Tempo da Creación, unímonos como unha soa familia enCristo, celebrando os lazos que compartimos entre nós e xunto con “todos os seres viventes na terra” (Xénese 9,10).

A familia cristiá vive esta celebración a través da oración, con accións máis sustentables para vivir na nosa casa común, e da incidencia na esfera pública.

As Sagradas Escrituras comezan con Deus afirmando que toda a creación é “moi boa” (Xn. 1,31). Como cocreadores e custodios da creación de Deus, estamos chamados a protexer a súa bondade (Xn. 2,15, Xeremías 29: 5-7).

A nosa vocación de protexer e nutrir a vida relaciónase coa sustentabilidade dos sistemas ecolóxicos, económicos, sociais e políticos. Cun equilibrio máis xusto destes aspectos da vida, que manteñan a saúde da Terra e protexa ás súas criaturas. De acordo con esta sabedoría, a Lei de Moisés incluía disposicións para o Sabbath. O sétimo día de cada semana, o pobo de Deus estaba libre da necesidade de producir ou consumir. O descanso estendíase aos animais, e á terra mesma, honrando ao Creador ao permitir que a creación descansase. Despois do sétimo, sétimo (49º) ano, o pobo de Deus debía dedicar un ano a esta xustiza ecolóxica, social e económica restauradora.

UN XUBILEU PARA A TERRA

Ao vivir nun mundo post-COVID-19, ¿podemos imaxinar novas formas de vida xustas e sustentables que dean á Terra o descanso que necesita, que satisfagan a todos co necesario para restaurar os hábitats e renovar a diversidade biolóxica? Que a Santa Sabedoría inspire nosa imaxinación.

Nesta Guía de Celebración do Tempo da Creación, ofrecemos recursos no espírito ecuménico da nosa vocación común de protexer a Terra e manter as condicións para que a vida prospere. Animamos a toda a familia cristiá a unirse a nós neste tempo especial para orar, reflexionar e tomar medidas audaces para realizar un Xubileu pola Terra.

Na esperanza nada da graza, rezamos para que o Señor, que esnuestro Creador, Sustentador e Redentor, toque os nosos corazóns e os da familia humana neste Tempo da Creación.

Tema do Tempo da Creación 2020:

XUBILEU PARA A TERRA

Cada ano, o comité directivo ecuménico, que proporciona recursos para celebrar o Tempo da Creación, suxire un tema. O tema proposto para ano é “Xubileu pola Terra”.

O cambio climático é o resultado da converxencia da cobiza, a desigualdade e a destrución da Terra de Deus. O tema do Xubileu foi elixido para o Tempo da Creación deste ano, xa que reflicte ese tres temas entrelazados.

O Xubileu é un momento para renunciar ao consumo excesivo e aos sistemas económicos baseados no crecemento económico constante á conta da Terra e dos pobres. O Xubileu é un tempo no que os que consumiron máis deben facer unha restitución aos que sufriron máis.

O Xubileu é un tempo de descanso para a terra da constante explotación, para restaurar os ecosistemas e as persoas.

O concepto de Xubileu está arraigado na sabedoría sacra, onde debe existir un equilibrio xusto e sustentable entre as realidades sociais, económicas e ecolóxicas. Cando unha variable é explotada para maximizar o crecemento doutra, todo o sistema acabará sufrindo.

Cando unha parte da comunidade da Terra vese afectada, todas as partes ven afectadas. En 2020, a nova pandemia de coronavirus demostrou esta realidade a escala mundial. Aínda que a experiencia de vivir co brote de COVID-19 apunta a esta necesidade de manter a xustiza, as leccións que aprendamos poden indicarnos a necesidade dun Xubileu e motivarnos a restaurar o equilibrio dos mesmos sistemas que sosteñen a vida.

"Declararedes santo o ano cincuenta, e proclamaredes na terra liberación para todos os seus habitantes. Será para vós un xubileu; cada un recobrará a súa propiedade, e cada cal regresará á súa familia." (Levítico 25,10)

Xubileu significa "corno de carneiro". Foi tocado para marcar o comezo dun tempo de redención universal. O ano do Xubileu implicaba a liberación das débedas, cando as inxustizas do últimos cincuenta anos ían ser restauradas. Tamén foi un tempo de descanso para a terra.

O tema do Xubileu ten claros vínculos cos paradigmas de raíz que alimentan a explotación inxusta, como os enfoques neoliberais e capitalistas da economía mundial. Reúne a necesidade dunha voz profética sobre a inxustiza climática e as accións para a restauración da Terra. O tema do Xubileu afirma a necesidade de igualdade, xustiza e sustentabilidade, e dunha transición a economías sustentables. Rende homenaxe á Campaña Xubileu 2000, que pediu con éxito unha amnistía da débeda para os países do Sur global e a redistribución da riqueza. E en 2020 cúmprense 50 anos desde o primeiro Día da Terra, cando naceu o movemento ambientalista.

UNHA EMERXENCIA CLIMÁTICA

Estamos no medio dunha emerxencia climática. Varios estudos indicaron que o mundo dista moito de cumprir os obxectivos de redución de emisións prometidos. O último informe do Grupo Intergobernamental de Expertos sobre o Cambio Climático (IPCC) destacaque "só con transicións rápidas e de gran alcance" na economía mundial, a unha escala e a un ritmo sen precedentes históricos, pódese alcanzar o límite de 1,5°C. Por tanto, é hora de reconciliarnos coa creación mediante o arrepentimento concreto e a adopción de medidas urxentes.

O Tempo da Creación é un momento para recoñecer que se están alcanzando limiares críticos que ameazan a vida dos máis vulnerables e pon en perigo a vida das xeracións futuras.

Como persoas de fe, chámasenos a levantarnos contra a inxustiza climática de maneira profética.

O Tempo da Creación 2020 tamén será un momento importante para que a familia cristiá levante unha soa voz para unha acción rápida e radicalmente ambiciosa antes da 26ª Conferencia das Partes (COP) anual das Nacións Unidas para abordar a crise climática. A COP 26 é particularmente significativa, xa que as partes deben anunciar como implementarán o Acordo Climático de París (e se non o lograrán). É un momento no que as comunidades relixiosas están chamadas a apoiar e estimular o liderado dos seus países para aplicar obxectivos visionarios e significativos. Tamén é un momento no que debemos escoitar as voces proféticas da mocidade.

"Entón no mes sétimo, o dez do mes, farás resoar clamor de trompetas; no día da Expiación faredes resoar o corno por toda a vosa terra." (Lev. 25,9)

CHAMADO PROFÉTICO DE ESPERANZA

Como persoas de fe estamos chamados a facer ouvir unha voz de esperanza, como o Xubileu. Lamentámonos, porque en todas partes ouvimos o clamor da creación. Así que debemos actuar como mensaxeiros da creación, e facemos soar o corno da esperanza, porque a Terra e todos os que viven nela pertencen ao Señor. Sabemos que Deus prometeu a renovación desta Terra.

Durante este tempo crítico e difícil, recoñecemos o noso papel como persoas de fe para facer resoar a esperanza no medio da actual crise e afirmámonos como testemuñas proféticos. Xesús deunos a elixir entre Deus e as riquezas. Polo ben da Terra e de todas as criaturas, non temos outra opción que buscar a Xustiza (Miqueas 6:8).

O Tempo da Creación 2020 é unha oportunidade para reflexionar sobre o significado do Xubileu hoxe, especialmente en preparación para a COP26. Como individuos e como Igrexa, ¿como imos...

…recoñecer que Deus é dono de toda a Terra, e de todas as nosas "posesións"?

...restituír a Deus todo o que temos, tanto espiritualmente como na práctica?

...recoñecer nosa total dependencia de Deus e a súa creación?

...recibir a providencia de Deus, con paciencia e confianza?

Que significa para a Igrexa declarar "o Ano do Favor do Señor"? Como podemos glorificar a Deus pola esperanza que temos en Cristo, que restaura e redime a Terra? Que cambios veremos para os pobres e a terra que esclavizamos? Estamos lonxe dunha visión do precepto do Xubileu. Mentres a Terra de Deus sofre, o pobo de Deus tamén sofre.

O Tempo da Creación 2020 anima ás igrexas e aos cristiáns a participar a través de:

- Oración: incluíndo loanzas pola providencia de Deus, arrepentimento pola nosa avaricia e complicidade no sufrimento da Terra e o noso próximo, intercesión por aqueles vulnerables ao caos climático, e a restitución de todo o que temos a Deus.

- Práctica: examinar os nosos propios malos tratos da Terra, e comprometernos a novas prácticas individualmente e como comunidades de fieis.

- Incidencia: alentar aos estados a asegurar que a xustiza climática e os pasos cara a unha economía verde sexan parte dos plans de recuperación económica de COVID-19

- Acción: participar en accións civís para presionar aos gobernos a fixar obxectivos nacionais ambiciosos (NDC) para a COP26

ORACIÓN ECUMÉNICA PARA O TEMPO DA CREACIÓN

ORACIÓN INICIAL

(Comeza acendendo unha vela e adecuando o espazo con elementos naturais que representen a biodiversidade local, e dá inicio ao servizo de oración):

Reunímonos en nome do Deus Trino, Creador, Redentor e Sustentador da Terra e todas as súas criaturas!

Encomiada sexa a Santísima Trindade! Deus é son e vida, Creador do Universo, Fonte de toda vida, a quen os anxos cantan; Luz marabillosa de todos os misterios coñecidos ou descoñecidos para a humanidade, e a vida que vive en todo.

(Hildegard de Bingen, século XIII)

FRASES DE APERTURA

Uno: Reunímonos na imaxe do Creador

Tod@s: que é unha comunidade de amor.

Un: Reunímonos en nome do Redentor

Tod@s: que reconcilia toda a creación.

Un: Reunímonos en presenza de la Fuente da Vida

Tod@s: que inspira nova vida e renova todas as cousas.

HIMNO

(Canten un himno que encomie a Deus como Creador. Se é posible, atopa un himno que sexa coñecido por todos os/as)

SALMO 104

Un: Alma miña, bendí ao Señor,

Tod@s: Todas as criaturas de ti esperan que lles deas ao seu tempo o alimento; apenas llo dás, eles tómano, abres a túa man,e sacian o seu apetito.

Un: Puxeches a lúa para o calendario e o sol que sabe a que hora ha de porse. Ti traes as tebras e é de noite, en queronda todas as feras da selva;

Tod@s: Todas as criaturas de ti esperan que lles deas ao seu tempo o alimento; apenas llo dás, eles tómano, abres a túa man,e sacian o seu apetito.

Un: Roxen os leóns pola súa presa reclamando a Deus o seu alimento. Cando o sol aparece, retíranse e volven acostarse nas súas goridas; o home entón sae ao seu traballo, ao seu labor, ata que entre a noite.

Tod@s: Todas as criaturas de ti esperan que lles deas ao seu tempo o alimento; apenas llo dás, eles tómano, abres a túa man,e sacian o seu apetito.

Un: Fas brotar vertentes nas quebradas, que corren por no medio dos montes, acougan a sede de todos os animais; alí extinguen a súa sede os burros salvaxes.

Tod@s: Todas as criaturas de ti esperan que lles deas ao seu tempo o alimento; apenas llo dás, eles tómano, abres a túa man, e sacian o seu apetito.

Un: Fas brotar o pasto para o gando e as plantas que o home ha de cultivar, para que da terra saque o pan e elvino que alegra o corazón do home. O aceite daralle brillo asu rostro e o pan fortificará o seu corazón.

Tod@s: Todas as criaturas de ti esperan que lles deas ao seu tempo o alimento; apenas llo dás, eles tómano, abres a túa man,e sacian o seu apetito.

Un: Sacias a terra do froito das túas obras.

Tod@s; Todas as criaturas de ti esperan que lles deas ao seu tempo o alimento; apenas llo dás, eles tómano, abres a túa man,e sacian o seu apetito.

Tod@s: Que a gloria do Señor perdure por sempre!

CONFESIÓN (baseada en Levítico 25,1-25)

Encomiámosche Deus, pola Terra que alberga a vida. A través dos ciclos planetarios de días e estacións, renovación e crecemento,abres a túa man para dar a todas as criaturas o alimento ao seu debido tempo. Na túa sabedoría deches un sábado para que a terra descanse. Pero nestes días a nosa vida empuxa ao planeta máis aló dos seus límites. A nosa demanda de crecemento, e un ciclo interminable de produción e consumo están a esgotar o noso mundo. Os bosques lixívianse, a capa superior do chan se erosiona, os campos fallan, os desertos avanzan, os mares acidifícanse, as tormentas intensifícanse. Os humanos e os animais están obrigados a fuxir en busca de seguridade. Non permitimos que a terra celebre un Sabbath, e a Terra está a loitar por renovarse. E así o confesamos. Deus de misericordia e xustiza.

Un: Disnos que a terra debe descansar, libre da carga da produción.

Tod@s: Confesamos a nosa demanda de que a Terra produzca máis alá dos seus límites, e a nosa dependencia de desexar máis.

Un: Chámasnos a facer unha pausa ni sementeira, ni poda e ni colleita que destrúe o chan.

Tod@s: Confesamos o noso consumo desenfreado de alimentos e enerxía,

Un: Asegúrasnos que podemos saciarnos co rendemento dela terra.

Tod@s: Confesamos a nosa falta de confianza en que podemos prosperar dentro dos límites da Terra.

Un: Afirmas que a nosa seguridade se atopa no necesario.

Tod@s: Confesamos a nosa falta de valentía para resistir o mito do crecemento sen fin.

Un: Ti disnos que a terra non debe ser vendida permanentemente, porque a terra é túa, e todo o que hai nela.

Tod@s: Confesamos que vemos a creación como algo dado, en lugar dun don.

Un: Convídasnos a deixar suficiente froito na vide e nos campos para alimentar aos nosos veciños, os animais, e repoboar a Terra.

Tod@s: Confesamos a nosa incapacidade para compartir o que recibimos da Terra.

Un: chámasnos á xustiza e a equidade.

Tod@s: Confesamos a nosa infidelidade, non amarte con todo o noso corazón, forza e mente, non amar aos nosos semellantes humanos e non humanos como a nós mesmos.

Un: Líbranos do medo e a desconfianza,

Tod@s: e libéranos para imaxinar unha vida reconciliada coa Terra e todas as criaturas, a través da Boa Nova de Xesucristo, en cuxo nome rezamos.

Un: Espírito vén en axuda da nosa fraqueza. Pois nós non sabemos como pedir para orar como convén; mais o Espírito mesmo intercede por nós con xemidos inefables, e o que escruta os corazóns coñece cal é a aspiración do Espírito, e que a súa intercesión a favor dos santos é segundo Deus.(Romanos 8,26?27).

Tod@s: Amén.

(adaptado da Federación Mundial Luterana)

PROFESIÓN DE FE

Uno: Pertencemos ao Creador en cuxa imaxe e semellanza fomos creados.

Tod@s: En Deus respiramos, en Deus vivimos, en Deus compartimos a vida de toda a creación.

Un: Pertencemos a Xesucristo, verdadeiro Deus e verdadeiro home.

Tod@s: Nel Deus respira, nel Deus vive, a través del somos salvados.

Un: Pertencemos ao Espírito Santo, que nos dá nova vida e fortalece a nosa fe.

Tod@s: No Espírito o amor respira, no Espírito a verdade vive, o alento de Deus sempre nos move.

Un: Pertencemos á Santísima Trindade, que é un só Deus entres persoas.

Tod@s: En Deus somos todos creados, en Cristo somos todos salvados, no Espírito Santo somos todos unidos.

OFERTORIO E ORACIÓN DAS OFRENDAS

Presentar plantas, animais ou outros produtos da túa comunidade para concientizar sobre o descanso que necesitan os hábitats locais

Preces:

Un: Oramos en acción de grazas pola Nai Terra na que está arraigada toda a vida, polo Irmán Sol, cuxa enerxía irradia vida, pola Irmá Auga, que nos nutre e nos revive, e polas co-criaturas con quen vivimos, e para quen debemos cultivar e manter este xardín.