Ficha e Lectio - Domingo 20 Ord C



LECTIO DIVINA



TOMADA DE : 

Podería parecernos que o texto evangélico, sorprendente pola súa seu radicalidade preséntanos un Xesús descoñecido, insólito. Non é un Xesús inofensivo ao que esteamos moi habituados; non coincide co Xesús ao que tanto nos gusta lembrar, manso e humilde de corazón. Pero é un Xesús ao que máis nos vale non afacernos, do que mellor sería esquecerse. Pois a dureza coa que Xesús se  expresa hoxe no evanxeo reflicte moi ben a súa persoa e o seu pensamento, a razón da súa vida e as esixencias que impuña a quen lle seguisen. Ese Xesús que quere incendiar a terra e dividir familias pode resultar esaxerado e até incómodo, pero non é finxido; non é o que nós certamente nos inventariamos, pero é o que en verdade existiu. Quen dixo que convivir con el ía ser unha simple camiñada xuntos?


I. LECTIO (entender o que di o texto fixándose en como o di)

O texto evangélico ten dúas partes, tan diversas por contido e destinatarios que son, en realidade, dous breves discursos. No primeiro (Lc 12,49-53), Xesús confía aos seus discípulos a súa propia intimidade, desvélalles a conciencia que de si mesmo ten e a súa misión. No segundo, (Lc 12,54-57) fala ao pobo e exhórtalle/exhótalle a discernir canto está a suceder e sacar as súas propias conclusións.

A cantos lle seguen, Xesús desvela a paixón interna que o devora, mentres camiña cara á súa paixón. Recorre á imaxe do lume, para aludir á rápida e irresistible forza propagadora que desexaría tivese a súa misión persoal: viu a incendiar a terra e desexaría ter xa rematada a tarefa. Ha de sorprender, pola súa dureza, a confesión de Xesús aos seus discípulos: ten como misión persoal incendiar a terra; e é o seu desexo máis fervente que arda canto antes. O lume, elemento de rápida propagación e de fatídica potencia, é unha imaxe certeira da paixón que o devora por cumprir a tarefa encomendada. Igualmente, o bautismo, proba por inmersión, é figura dunha morte que lle vai a sobrevir. Mentres o símil do lume alude á misión recibida, a proba do bautismo indica o prezo persoal que haberá de pagar. Admite que é moi alto, un bautismo de sangue. Sabelo éncheo de angustia, da que se librará só cando se cumpra. E advirte a cantos lle seguen que non sairán ilesos: seguir a un "apaixonado" crea paixón e división, mesmo no seo das mellores familias. Probablemente este tráxico anuncio reflicta a situación dos primeiros cristiáns cuxa fidelidade a Cristo impúxolles rupturas profundas cos seus familiares.

A cantos o observan, homes de campo, hábiles en previr o que ha de vir, Xesús convida a usar esa capacidade para descifrar canto está a ocorrer ao redor deles. Saben interpretar o que sucede no ceo, "lendo" as nubes e os ventos; e prepáranse así para o mañá. Pero non captan o sentido oculto, profundo, do que están a vivir día a día: o paso de Deus por medio deles. De que lles servirá xulgar se non identifican o/ao xusto?

II. MEDITATIO: (aplicar o que di o texto á vida)

Subindo a Xerusalén, Xesús presenta o seu tráxico final e déixase dominar polo presentimento dunha morte violenta, o seu bautismo de sangue, un desenlace que salpicará a cantos o acompañan. Predice a súa morte e anuncia a cantos lle seguen e que non sairán indemnes. Sabe que veu para que o xuízo de Deus, o lume e a división, se realicen e anhela que se cumpra canto antes, aínda que non esconde que terá el que pagar un alto prezo. Como é inevitable a intervención divina, tamén o é a reacción do home. E posto que se está predicindo aquela, hai tempo para preparar esta. A angustia que lle invade non rebaixa as consecuencias da opción que haberá de ser tomada, subliña a gravidade do momento e dramatiza a súa implicación persoal. Ata as relacións humanas máis profundas quedarán marcadas pola decisión fronte á súa persoa: entre os máis amados xurdirá división e ruptura. Quen non foi neutral connosco, non ha de escusar neutralidade algunha con respecto a el. Solidarizarse con el impón a asunción do seu destino.

Non se sabe se hai que marabillarse máis pola clarividencia coa que Xesús predicir o seu fin ou pola determinación e as súas présas por afrontalo. Xesús intima cos seus discípulos desvelándolles a misión que guía a súa vida e os desexos que tiña de cumprila. Quen lle están máis preto, coñecen mellor o seu segredo, a paixón que lle anima. Se aos seus seguidores segue Xesús confiándolles as súas conviccións máis íntimas, non está de máis calquera esforzo por manterse fiel no seu seguimento; se recompensa a proximidade coas súas confidencias, se concede maior familiaridade a quen mellor lle segue, vale a pena? calquera pena? estarlle próximo. Chega a coñecer a paixón por Deus de Xesús quen lle ten como compañeiro habitual e ocupación diaria.

Que prefiramos esquecelo, non fai menos real o perigo. Seguro é que se tentasemos comprenderlle, ese radicalismo seu tan extremo non nos caería tan mal; quedariamos, máis que cativados, cativos dunha personalidade tan forte. Axúdanos a entender esas inauditas palabras lembrar cando foron pronunciadas. Estaba Xesús emprendendo unha viaxe a Xerusalén, que presentía ía custarlle a vida; o probable final tráxico non minora o seu valor, acrecéntao; non lle preocupa que lle poidan quitar a vida, está desexoso de entregala. Veu cunha misión e está ansioso por realizala. Non é que non vexa o perigo nin mida as súas consecuencias; confesa a súa angustia ata que todo se cumpra; sofre porque vai sufrir e sofre ata que chegue o momento. Pero nin o temido final nin a súa lóxica ansiedade sepáranlle da súa tarefa. Prevendo o seu fin e consciente dos seus medos, fai o que Deus espera del : ir cara a Xerusalén a atoparse co seu destino.
Superada a admiración que poida producirnos contemplar un Xesús tan humano como resolto, fariamos ben en buscar a razón de semellante actitude. Se damos co seu segredo, quen nos negará que poderiamos seguir o seu exemplo? É fácil adiviñalo: tan radical e desinteresadamente só fala un apaixonado. E é o que foi Xesús en vida, home dunha soa paixón; nacido de Deus, viviu para Deus. Non lle coubo outra tarefa na súa vida que a de dar a coñecer ao seu Deus e achegalo a todos os que lle necesitasen, empezando polos máis afastados ou desvalidos. Tan urxente era a misión que non toleraba dilacións nin escusas; tan importante, que non se permitiu compartila con ningunha outra; tan necesaria, que se dedicou de maneira total a ela. Nada estraño, pois, que para quen só Deus e o seu reino eran unha boa tarefa á que consagrar a súa vida, non alimentase outros soños nin soportase quefaceres diversos. Ou é que é ilóxico que quen arde de paixón, desexe prender o mundo?

Se nos comparásemos con ese Cristo, tan pouco medido, tan extremista, os cristiáns hoxe deberiámonos sentir moi razoables, tanto como mediocres; en realidade, non sabemos que facer con el. Nos habemos ir convencendo, a base de pequenas pero continuas traizóns á nosa conciencia, de que para ser bos cristiáns basta con non ser malos do todo ou de que é suficiente con aspirar a ser mellor. Aínda que desexamos de Deus sempre máis de canto nos concede, e por iso nosa relación con El non logra acougarnos nin nos satisfai do todo, sempre lle regateamos canto lle ofrecemos e calquera cousa que nos pide parécenos irrenunciable. Non valemos nin para vivir cunha soa paixón; e vivindo sen paixón por Deus, non sobrevivimos ás paixóns. Xesús é exemplo cumprido de que se pode ser feliz facendo o querer de Deus e penar cando se demora a hora. Conviría, pois, que nos preguntásemos, na súa presenza, se realmente merécenos a pena seguir a un Xesús así, que contradi a nosa forma de vivir e as nosas conviccións. Porque non hai dúbida de que quen lle segue non sairá indemne do seu celo: a paixón do seu Señor terminará por salpicar a súa vida.

O mesmo Xesús anunciouno a cantos con el partían para Xerusalén. Quen non é neutral con Deus, non permite imparcialidade ao seu lado. Tras manifestar a súa decisión incondicional por Deus e o seu reino, é lóxico que non soporte indiferenza ou dilacións en cuantos quérenlle ter como compañeiro para sempre. Non pode haber paz para que vive apaixonado e ve que non se comparte a súa paixón. Vivir xunto ao lume, queima. E Xesús quere ser lume que incendia, paixón que se estenda. Cando o fai saber aos seus compañeiros, Xesús advertiunos: se acepta que non sintan aínda o seu mesmo celo por Deus, non quere que lle sigan sen sentirse obrigados a telo; se soporta mediocres ao seu lado, é porque confía en que a súa convivencia os cambiará e espera que peza neles o lume da súa paixón por Deus.

A radicalidad das súas condicións pálpase mellor no seu proxecto anunciado. Ve inevitable a desunión nas familias dos seus; máis aínda, veu precisamente a sementala. O inaudito da súa misión queda de manifesto ao situar a discordia no seo das propias familias. Paixón por Deus pode - no proxecto de Xesús debe - crear celos e separacións no fogar, entre as persoas máis queridas. Quen non comparte os seus sentimentos por Deus non é digno dos seus sentimentos. Non hai fogar para Xesús, nin deben atopalo quen lle seguen, onde non haxa celo por Deus. Por dura que nos soen hoxe tales pretensións, non o serán máis de canto o foron para quen por vez primeira ouvíronas. A familia en tempos de Xesús era o núcleo social máis importante, cando non practicamente o único, onde o individuo recibía todo canto necesitaba para vivir; separarse dela supuña, ademais de marxinación na sociedade, unha existencia sumamente precaria e algo sospeitosa. Non lle preocupa demasiado a Xesús que os seus perdan as súas familias, se atopan a Deus. Xesús non parece medir as consecuencias, cando se trata de defender o seu amor a Deus.

Máis aínda, por escandalosa e impía que pareza, a esixencia non é máis que unha mostra de canto debe facerse. Se ata o amor dos pais ou o amor aos fillos, o amor de esposos ou o amor de irmáns pode porse en perigo con tal de que non perige o amor a Deus, nada hai na terra tan sacro que sexa preferible a Deus. Para Xesús, como para calquera xudeu do seu tempo, a vida familiar era o máis santo das realidades non sacras, a menos renunciable de entre as irrenunciables. Póndoa como exemplo único, dá a entender que nada na vida, por bo que sexa, é digno de separarnos de Deus; ningún amor, ningunha persoa, á que amar ou da que sentirnos amados, merece a atención que prestamos a Deus. Se ata a vida familiar cede ante Deus, nada hai na vida que resista a presión de Deus. E iso non significa só que quen opta por Deus se estrañe dos seus, como lle sucedeu a Xesús; implica, sobre todo, que a paixón por Deus non será compartida con outras paixóns, por lexítimas que sexan. Cando Deus entra na vida de alguén, deixa como pegada a separación e o distanciamento: quen se namorou do seu Deus, non ten tempo nin ganas para cultivar outros amores.

Lonxe de admirar esta paixón de Xesús, deberiamos temela. Porque a esixe de quen lle segue. E porque a impón aos que xunto a el camiñan. Antes de marchar a Xerusalén avisou aos seus; hoxe repite para nós a súa advertencia: se non queremos perderlle, se non nos queremos perder, compartamos con el o seu amor por Deus xa que compartimos camiño e metas. Se Deus nos importase como a el, non é verdade que deixarían de importarnos moitas cousas? Seguir a alguén tan apaixonado como Xesús non pode traer nada bo?: quen non ten máis que unha causa, sementa división na súa contorna. O discípulo debe saber que quen opta por Xesús hase de separar, e non raramente con violencia, dos seus seres queridos. Quen renunciou á súa familia para predicar o reino de Deus non consente ser acompañado a quen vive cargado de lazos familiares. Non só. Xesús anuncia aos seus discípulos algo máis, moito peor. Optar por el trae consigo a desintegración nas familias, separacións traumáticas, irreconciliables rupturas pola súa causa. Quen deixa a familia por seguir a Xesús non a deixa en paz. Non é moito, nin bo, canto promete Xesús a quen lle están seguindo; quen veu a traer lume, non está para implantar a paz. A paixón de Xesús por Deus e o seu reino non permite medianías nin compromisos. Non ha de resultar cómodo, nin pacífico, convivir con quen vai de incendiario polo mundo, sen quedar magoado por esa paixón. Pero, non será mellor vivir afectado por un Xesús apaixonado que andar en procura de pasatempo e diversións que agrandan o noso baleiro interior?
Estando así as cousas, fai ben Xesús en advertir á xente que lle escoita: máis lles vale observar ben canto está a suceder e discernir mellor. A ben pouco serviría saber predicir a chuvia que vén ou a inminente calor, se logo non se logra intuír o que Deus está a producir no noso interior nin ao noso ao redor. A que serve porse a indagar o que vai pasar, se non logramos recoñecer o que nos está pasando? Nada axuda previr o futuro se non se ilumina o presente. Mentres Xesús estea empeñado en que "arda a terra", non se pode un dedicar a predicir que tempo fará mañá. É ben posible que, como os contemporáneos de Xesús, non esteamos a perder o mellor, Deus e o seu reino, só por preocuparnos polo vindeiro, as nubes e o sol.


Comentarios

Publicacións populares