Ficha e Lectio - Domingo 4 de Coresma C
MÁIS FICHAS:
LECTIO:
DOMINGO IV DE CORESMA
(Ano C: 6. III. 16)
A
parábola do Fillo Pródigo que acabamos de ler e de escoitar é do máis
marabilloso que un se pode imaxinar como imaxe do que é Deus e de como El se
comporta. Contada ademais por un Xesús que coñece o seu Pai Deus da maneira
máis íntima e fonda que cabe pensar. As nosas ideas de Deus, por moi atinadas e
perfectas que as poidamos considerar, son lixo e nada ante a fonda e
incomparábel sabenza que de Deus Pai ten o seu único e “benquerido” Fillo.
Esta
vivencia e experiencia que ten Xesús de seu Pai podería el manifestárnola cun
par de palabras ou conceptos, dicindo por exemplo, como se se tratase dunha
tese filosófica ou teolóxica dun profesor moi douto: “Deus, meu Pai, é
infinitamente misericordioso”. Mais quedariamos case fríos e sen entender moito
do tema. Como Xesús é a presenza viva de Deus no mundo, feita carne e sangue,
por iso non pode el falar sobre o seu Pai coma un douto profesor. Ten que
expresalo, máis ca con palabras, con parábolas e imaxes. Que sempre din máis,
moito máis, ca unhas pobres palabras conceptuais ou abstractas.
Por
iso Xesús falaba case sempre en parábolas, que veñen sendo palabras encarnadas,
da mesma maneira que Xesús actúa coma un Deus encarnado e próximo.
Non
deixa de ser curioso que só Lucas nos narre esta preciosa parábola. E trátase
do mesmo Lucas que nos refería hai un par de domingos aquela escena de Xesús
comentando na súa aldea de Nazaret un texto de Isaías. Alí, para expoñer ante
os seus oíntes as ideas fundamentais da súa mensaxe, escollera e lera Xesús do
texto de Isaías palabras de liberación e salvación, omitindo as de condena ou
vinganza que figuraban no propio texto de Isaías. Para Xesús era ese un
discurso programático, que el mesmo quixo contrapoñer á visión limitada e recortada
de Deus do Antigo Testamento. Naquela ocasión os veciños da súa aldea
mostráronlle, como ben sabemos, o seu enfado e desgusto. Tanto que mesmo o
querían matar.
Na
parábola de hoxe o mesmo desgusto, e pola mesma razón, vaino manifestar o irmán
maior do fillo pródigo (que ficara na casa). Non deixan de ser estrañas e
rechamantes as sospeitas e os reparos que no fondo temos a que Deus sexa
verdadeiramente bo, con amorosas entrañas de compaixón e misericordia.
Pois
ben, aquilo que Xesús comentaba entón na sinagoga de Nazaret, de maneira aínda
algo abstracta, vaino revestir de cor e vida na parábola de hoxe.
Para
empezar, non é moi axeitado ó contido da parábola iso de chamala, como
tradicionalmente facemos, parábola do “fillo pródigo”. Porque este título
semella pór demasiado o acento aínda no comportamento aloucado e insensato do
fillo menor: nos seus pecados e desvaríos. Pero non é ese o centro da mensaxe
da parábola, senón que é a inimaxinábel e case incomprensíbel misericordia de
Deus Pai-Nai a que se nos impón como mensaxe fundamental. Por iso din algúns
comentaristas que deberiamos denominala máis ben algo así como “a parábola do
Pai bo e misericordioso”.
Deus
non é un vingador e castigador. Como aínda pensaba dalgunha maneira o mesmo
profeta Isaías. Precisamente por iso eliminara Xesús na súa lectura pública do
texto de Isaías as palabras correspondentes a esta idea “vingadora” que o
profeta aínda tiña de Deus.
De
feito, Xesús vén presentarnos o fillo maior (o que se quedou en casa) case como
un verdadeiro modelo da relixiosidade e do modo correcto de se comportar dun
fiel cumpridor das normas do Antigo Testamento. O irmán maior resístese a
entrar para apertar ó seu irmán (como fixera seu pai) e celebrar todos xuntos
con grande alegría a volta á casa do fillo menor. Resístese porque para el iso
significa non tomar en serio o pecado, a transgresión da lei por parte do seu
irmán. Quen verdadeiramente merecería esa festa –pensa el- sería el mesmo, o
irmán maior, porque durante toda a súa vida non fixera outra cousa senón ser un
fiel, exacto e escrupuloso servidor da lei de Deus. “Levo moitos anos
servíndote sen che faltar nunca en nada”, replícalle “moi alporizado” o fillo
maior a seu pai. Servizo, pois, sometemento ás normas e consecuentes dereitos
adquiridos por ese correcto modo de proceder son os argumentos que esgrime o
fillo maior ante seu Pai.
Os
razoamentos do irmán maior non deixan de ter a súa lóxica e a máis dun de nós
poden resultarnos incluso coherentes e comprensíbeis. Mais non é esa a lóxica
dun Deus que se define a si mesmo polo amor, pola relación paternal ou maternal
con tódalas súas criaturas, con tódalas persoas, ás que el considera como
verdadeiros fillos del, en canto irmáns do Xesús que se fixo irmán noso.
O
Pai intenta introducir o seu fillo maior nunha lóxica distinta. Na súa
bondadosa conversa co seu fillo maior quere introducirnos o Pai (é dicir, o
Deus de Xesús) a todos nós nun modo de pensar e de ser que é verdadeiramente
central no Evanxeo.
Non
se trata só do fillo maior. Tamén o fillo menor pensaba en certo modo da mesma
maneira có maior, cando despois de tantos desvaríos se parou por fin a
recapacitar sobre o que lle estaba a pasar tralos golpes inesperados e
insospeitados que recibira na vida. Alí está el inerme, espido e desasistido
ante a crúa realidade da súa propia situación. O fillo menor tampouco se pode
imaxinar o seu Pai esperándoo cos brazos abertos. Nos seus plans non entra
sequera a posibilidade de relacionarse con el coma un fillo. El opera con
categorías de pecados cometidos, de traballos a realizar coma un xornaleiro
máis. Seu pai non pode seguir sendo xa pai del. Bo é aínda se o recibe así,
coma un servo e xornaleiro. Categorías típicas do Antigo Testamento.
Mais
o Novo Testamento é unha cousa moi distinta, algo que supera totalmente as
categorías do Antigo. Recórdanolo ben Paulo na súa carta de hoxe ós Corintios:
“Quen estea en Cristo é unha criatura nova: o que era vello pasou. Velaí unha
realidade nova”.
O
tempo de Coresma convídanos e anímanos a entrar nesta insospeitada “novidade” de
Xesús, que nos revela un Deus Pai que é, por encima de todo, misericordia e
amor.
CREDO
ORACIÓN DOS FIEIS
Abraiados pola grandiosa e inimaxinábel novidade
que nos revela Xesús sobre seu Pai, pidámoslle a Deus Pai misericordioso que
nos abra entendemento e corazón para recoñecermos e agradecermos a súa infinda
misericordia, dicindo: Escóitanos, Pai.
TODOS: Escóitanos, Pai.
- Aumenta, Pai, a nosa fe para crermos na túa
misericordia con cada un de nós e con tódalas túas criaturas.
TODOS: Escóitanos, Pai.
- Axúdanos, Pai misericordioso, a superarmos calquera
forma de rigorismo co comportamento dos demais e maila angustia ou desalento
polas nosas propias culpas.
TODOS: Escóitanos,
Pai.
- Énchenos, Pai, de espírito misericordioso con
tódalas persoas a semellanza do teu fillo Xesús, imaxe e semellanza do que Ti
mesmo es.
TODOS: Escóitanos, Pai.
Pedímoscho, Pai, por Xesús Cristo noso
Señor. AMÉN.
Manuel
Cabada Castro
VER MÁIS:
Comentarios
Publicar un comentario