Reflexión sobre O Credo no Ano da fe - O Pai
O Credo no Ano
da fe
Na carta de convocatoria do Ano da Fe, “Porta fidei”, Benedito XVI convidaba “ás
comunidades relixiosas, así como ás parroquiais, e a todas as realidades
eclesiais antigas e novas (?) a profesar publicamente o Credo. Desexamos –di-
que este ano suscite en todo crente a aspiración a confesar a fe con plenitude
e renovada convicción, con confianza e esperanza”.
Antes de penetrarnos en cada un dos artigos do
Credo, é importante que nos preguntemos: Que estamos a dicir cando dicimos “creo”
ou “cremos”? Que é “o Credo” ou símbolo da fe?
O Catecismo explícao así: «Quen di “Eu creo”,
di: “Eu adhírome ao que nós cremos”. A comuñón na fe necesita unha linguaxe
común da fe, normativo para todos e que nos una na mesma confesión de fe.
Desde a súa orixe, a Igrexa apostólica
expresou e transmitiu a súa propia fe en fórmulas breves e normativas para
todos. Pero moi pronto, a Igrexa quixo tamén recoller o esencial da súa fe en
resumos orgánicos e articulados destinados sobre todo aos candidatos ao
bautismo.
A estas sínteses da fe chámaselles “profesións
de fe” porque resumen a fe que profesan os cristiáns. Chámaselles “Credo” por razón de que nelas a primeira
palabra é normalmente: “Creo”. Denomínaselles igualmente “símbolos da fe”»
(CIC, artigos 185-187).
O Symbolon
A palabra grega symbolon significaba a metade dun obxecto partido (por exemplo, un
selo) que se presentaba como un sinal para darse a coñecer. As partes rotas
púñanse xuntas para verificar a identidade do portador.
O “símbolo da fe” é, pois, un signo de
identificación e de comuñón entre os crentes.
Creo en Deus
A primeira afirmación do Credo é tamén a máis
fundamental: “Creo en Deus”. Todos os artigos do símbolo da fe dependen do
primeiro do mesmo xeito que todos os mandamentos son explicacións do primeiro
deles.
Cremos nun só Deus que se revelou como o Único:
“Escoita, Israel: o Señor o noso Deus é o único Señor. Amarás ao Señor o teu
Deus con todo o teu corazón, con toda a túa alma e con toda a túa forza” (Dt 6,
4-5). Por iso, o catecismo lémbranos que “a fe en Deus móvenos a volvernos só a
El como á nosa primeira orixe e o noso fin último; e a non preferirlle a nada
nin substituírlle con nada”.
E, como é Deus, que podemos saber del a pesar
de que segue sendo un “Misterio inefable”, é dicir, que non se pode explicar
con palabras?, o Deus da nosa fe revelouse como “O que é” “El é a plenitude do
ser e todas as criaturas recibimos del todo o noso ser” e como “rico en amor e
fidelidade”.
Crer no Deus Único ten unhas consecuencias
prácticas na nosa vida como “vivir en acción de grazas”, “recoñecer a dignidade
de todos os homes que foron feitos a imaxe e semellanza de Deus”,”usar ben as
cousas creadas” e “confiar nel en todas circunstancias, mesmo na adversidade”.
(Artigos 199-231 do CIC)
Pai
Chamar a Deus pai non é patrimonio exclusivo
dos católicos. Moitas relixións invócano así, aínda que non no mesmo sentido
que nós.
Cando chamamos a Deus pai, desde a linguaxe da
fe, estamos a indicar dous aspectos: que Deus é orixe de todo e autoridade, e
que é ao mesmo tempo bondade e amor para os seus fillos. «Esta tenrura paternal
de Deus pode ser expresada tamén mediante a imaxe da maternidade que indica
máis expresivamente a intimidade entre Deus e a súa criatura. A linguaxe da fe
sérvese así da experiencia humana dos pais que son en certa maneira os
primeiros representantes de Deus para o home. Pero esta experiencia di tamén
que os pais humanos son falibles e que poden desfigurar a imaxe da paternidade
e da maternidade. Convén lembrar, entón, que Deus transcende a distinción
humana dos sexos. Non é home nin muller, é Deus».
«Deus é Pai todopoderoso. A súa paternidade e
a súa poder esclarécense mutuamente. Mostra o seu omnipotencia paternal pola
maneira como coida das nosas necesidades, pola adopción filial que nos dá (“Eu
serei para vós pai e vós seredes para min fillos e fillas, di o Señor
todopoderoso”, 2Co 6,18)» e pola súa misericordia e poder no máis alto grao
perdoándonos libremente os pecados. (Artigos 232-267; 270 CIC)
Todopoderoso
De todos os atributos divinos, só a
omnipotencia de Deus é nomeada no Símbolo. Confesala ten un gran alcance para a
nosa vida.
Como proclama o Catecismo Romano: «Nada é,
pois, máis propio para afianzar a nosa fe e a nosa esperanza que a convicción
profundamente arraigada nas nosas almas de que nada é imposible para Deus».
Con todo, a constatación do mal no mundo
cuestionou seriamente a fe de xeracións de cristiáns. O catecismo recoñece que
«ás veces, Deus pode parecer ausente e incapaz de impedir o mal. Agora ben, Deus
Pai revelou o seu omnipotencia da maneira máis misteriosa na humillación
voluntaria e na Resurrección do seu Fillo, polos cales venceu ao mal». Só desde
unha fe que se gloría das súas debilidades (2 Co 12, 9) pode entenderse este
aparente silencio de Deus. Desta fe, a Virxe María é o modelo supremo: ela creu
que “nada é imposible para Deus” e puido proclamar as grandezas do Señor: «O
Poderoso fixo grandes cousas en min, o seu nome é santo».
«A fe dános a certeza de que Deus non
permitiría o mal se non fixese saír o ben do mal mesmo, por camiños que nós só
coñeceremos plenamente na vida eterna». (Artigos 268-278; 309-324 CIC)
Creador
«No principio, Deus creou o ceo e a terra» (Xn
1,1). Con estas palabras solemnes comeza a Sacra Escritura. A creación é o
fundamento, o comezo da historia da salvación que culmina na nova creación en
Cristo.
«A catequese sobre a Creación reviste unha
importancia capital. Refírese aos fundamentos mesmos da vida humana e cristiá:
explicita a resposta da fe cristiá á pregunta básica que os homes de todos os
tempos formuláronse: De onde vimos? Onde imos? Cal é a nosa orixe? Cal é o noso
fin? De onde vén e onde vai todo o que existe? As dúas cuestións, a da orixe e
a do fin, son inseparables. Son decisivas para o sentido e a orientación da
nosa vida e noso obrar». (Art. 282 CIC)
«A cuestión sobre as orixes do mundo e do home
é obxecto de numerosas investigacións científicas que enriqueceron
magníficamente os nosos coñecementos sobre a idade e as dimensións do cosmos, o
devir das formas viventes, a aparición do home. Estes descubrimentos
convídannos a admirar máis a grandeza do Creador, a darlle grazas por todas as
súas obras e pola intelixencia e a sabedoría que dá aos sabios e
investigadores». (Art. 283 CIC).
Do ceo e da terra
«Na Sagrada Escritura, a expresión “ceo e terra” significa: todo o que
existe, a creación enteira.
Indica tamén o vínculo que, no interior da
creación, á vez une e distingue ceo e terra: “A terra”, é o mundo dos homes. “O
ceo” ou “os ceos” pode designar o
firmamento pero tamén o “lugar” propio de Deus: “o noso Pai que está nos ceos” e por conseguinte tamén o “ceo”, que é a gloria escatológica.
Finalmente, a palabra “ceo” indica o “lugar”
das criaturas espirituais “os anxos” que rodean a Deus». (Art. 326 CIC)
A existencia de seres espirituais, non
corporais, que a Sagrada Escritura chama habitualmente anxos, é unha verdade de
fe. Os anxos son criaturas espirituais que glorifican a Deus sen cesar, rodean
a Cristo, o seu Señor e sérvenlle. Desde o seu comezo até a morte, a vida
humana está rodeada da súa custodia e da súa intercesión.
No mundo visible, “a terra”, Deus quixo a
diversidade das súas criaturas e a bondade peculiar de cada unha, a súa
interdependencia e a súa orde. Destinou todas as criaturas materiais ao ben do
xénero humano. «Respectar as leis inscritas na creación e as relacións que
derivan da natureza das cousas é un principio de sabedoría e un fundamento da
moral». (Art. 354 CIC)
Comentarios
Publicar un comentario