Ficha e Lectio: Domingo 31 de ORD C
FICHA ADAPTADA DE : http://elrincondelasmelli.blogspot.com/
DOMINGO
XXXI T. O.
(Ano C: 30 de outubro de 2016)
Hai na liturxia de hoxe un notábel
contraste e, tamén, axeitado complemento entre a Primeira Lectura e o evanxeo,
no que o protagonista é alguén chamado Zaqueo. No libro da Sabedoría fálasenos
da grandeza de Deus e no evanxeo do seu rebaixarse en Xesús ata conversar de
igual a igual cos pecadores, parando cas deles, cousa que resultaba inconcibíbel
nas categorías sociais e relixiosas daquel tempo .
Pero case máis importante có detérmonos
neste contraste entre o libro da Sabedoría e o evanxeo é ver como Deus mantén
en realidade o seu mesmo modo de ser en relación coa grandeza do universo
material e na súa relación coas persoas. Nun caso e noutro amósase Deus sempre
grande, magnánimo, sorprendente.
Vexamos. No Libro da Sabedoría hai
conciencia de que no universo se expresa dalgunha maneira o mesmo Deus. Mais,
sen que isto se negue, amósase este mesmo Deus como incomparabelmente máis
grande có universo, por grande que este sexa: “o universo todo, de fronte túa
–dísenos neste libro do Antigo Testamento- é como un lixo na balanza e como pinga
de orballo da alborada caendo sobre a terra”.
Isto segue a ser válido nos nosos tempos
por máis que hoxe en día saibamos moito máis sobre a grandeza do universo que
cando se escribiu o Libro da Sabedoría. Actualmente fálannos os astrónomos e
astrofísicos de miles de millóns de galaxias existentes no noso universo e da
posibilidade incluso de que existan outros universos iguais ó noso ou moito
máis extensos, incluso innumerábeis.
Podemos pensar que esta excelsitude
divina, reflectida na grandeza do universo, é precisamente a que fai que sexa
Deus tan dadivoso e magnánimo en tódalas súas criaturas. Por iso non lle vai a
el ser envexoso, resentido, “malo”. Á fin e ó cabo, todo vén del. Desde as
partículas elementais máis pequenas ata as máis descomunais galaxias. Todo
procede del e quere, polo tanto, tódalas cousas.
É isto o que se deduce de moitas
expresións deste Libro da Sabedoría. Velaquí algunhas: “compadecícheste de
todo, pois todo o podes”; “todo o perdoas porque todo é teu, Señor, amigo da
vida; pois o teu sopro incorruptíbel mora
en tódalas cousas”; “amas a tódolos seres e non rexeitas nada do que
fixeches”.
Deus e, polo tanto, bondadoso,
magnánimo, porque a súa creación, e nós nela, procedemos del e nel estamos
(“nel vivimos, nos movemos e estamos”) ou, como se di no Libro da Sabedoría, El
está en nós (“o seu sopro inmortal está en todo”).
Pois ben, é esta grandeza de
Deus a que se vai mostrar tamén no encontro de Xesús, imaxe humana de Deus
Pai-Nai, con Zaqueo, tal como nolo describe Lucas no seu relato de hoxe.
Polo que alí se nos di, Zaqueo
era “pequeneiro” de talle, mais grande en desexos e anceios. Buscaba con teima
a felicidade e chegou por iso a ser “moi
rico” (tal como textualmente se nos di), seguramente a costa doutros que, de
cando en vez polo menos, asoballaba. Mais a sona de Xesús, un personaxe
singular, que non dispuña de riquezas materiais mais que facía felices a cantos
o seguían, inquietábao. Correu, pois, e subiuse a unha figueira coa idea de se
pór así a tiro da ollada de Xesús, que por alí había pasar.
Zaqueo non sospeitaba nin era
consciente de que era en realidade e de verdade o propio Xesús o que lle estaba
a dar forzas e presteza, ó seu corpo e ós seus pés, para correr e apulitar
figueira arriba. E iso que Zaqueo tiña que saber moi ben que as pólas das
figueiras eran perigosas, pois non se deixan domear coma as doutras árbores,
senón que rompen de súpeto cando un menos o pensa. “Coidadiño coas pólas da
figueira, que vos son moi falsas”, dicíanos a nosa nai ós seus fillos pequenos
cando subiamos á nosa frondosa figueira, pegada á parede da casa, para paparmos
algúns figos.
Mais
Zaqueo non sube á figueira a por figos, porque el, como rico que era, dispuña
de abondosos alimentos na súa casa e na súa mesa para non ter que andar
buscándoos entre as follas dunha humilde e xenerosa figueira. El quere ver
Xesús. El vai ver Xesús. Non por curiosidade, non. Ocorría que a persoa de
Xesús estaba hai tempo movéndolle o corazón, aínda que Zaqueo non fose capaz de
se dar suficientemente conta do que lle estaba a pasar... Como era Xesús quen levaba
a iniciativa neste encontro salvador, sen que Zaqueo se puidese decatar ben
diso, a sorpresa de Zaqueo tivo que ser maiúscula cando de súpeto escoita que Xesús
se “autoinvita” a comer na súa casa, na casa de Zaqueo: “Zaqueo, baixa, que
hoxe teño que comer na túa casa”...
Unha vez
máis temos aquí o xantar compartido como símbolo da íntima e igualitaria relación,
persoal e comunitaria, de Deus con nós e de nós con el. Non o esquezamos: é
sempre Deus, o Deus de Xesús, quen convida. Nunca somos nós os que o convidamos
a el. Só temos, pola nosa parte, que poñermos a tiro del, por máis que mesmo
nisto sexa el que tira tamén de nós.
Zaqueo acada
así unha viva experiencia da grandeza, da bondade, da xenerosidade do Deus de
Xesús ó se atopar deste modo, inesperadamente, man a man con el na súa casa. Unha
experiencia semellante non pode menos de transformar Zaqueo. De rico, explotador
ou asoballante pasa a sentir os demais como iguais a si mesmo en canto fillos
dun mesmo pai: “darei a metade de canto teño ós pobres e, se roubei a alguén,
devolvereille catro veces máis”. En adiante, Zaqueo será menos rico en cousas de
que presumir ou fachendear, mais terá un tesouro infinito: a riqueza dun Deus
que se fai amigo del en Xesús e a plenitude que proporciona a irmandade coas
persoas coas que convive e ás que fai partícipes dos seus bens. Estas persoas deixan
xa de se sentir asoballados por el e acadan a dignidade de irmáns seus, cos que
se comporta fraternalmente.
Amósase así
nidiamente unha vez máis, como é ben doado decatarse, a vertente social da
mensaxe de Xesús, tal como Lucas a percibiu. Isto é válido e importante nas
celebracións eucarísticas. Xustamente pouco antes de recibirmos a comuñón
eucarística dicimos nós: “eu non son merecente de que entres no meu fogar...”.
Tampouco Zaqueo era “merecente” de que Xesús parase no seu fogar, na súa casa,
e así o pensaría seguramente el tamén tras escoitar desde a figueira as
palabras de Xesús. Mais nesta nosa relación con Deus non teñen cabida algunha
os chamados “méritos” propios, pois un nunca os pode ter desde si mesmo. Aquí
só campa a gratuíta e xenerosa iniciativa de Xesús, que busca a nosa liberación
e felicidade.
ORACIÓN DOS
FIEIS:
Preguemos
xuntos, irmás e irmáns, a Deus Pai, para que nos transforme como a Zaqueo en
verdadeiros amigos de Xesús e solidarios cos demais, dicindo:
Todos:
ESCÓITANOS, PAI.
-
Fainos,
Pai, desexosos de felicidade e vida para todos.
Todos: ESCÓITANOS, PAI.
-
Dános,
Pai, desexos de coñecerte e de sentármonos á túa mesa.
Todos: ESCÓITANOS, PAI.
- Transfórmanos,
Pai, en persoas solidarias cos demais e loitadoras contra calquera forma de inxustiza:
Todos: ESCÓITANOS, PAI.
Pedímoscho,
Pai, por Xesús Cristo Noso Señor. AMÉN.
Manuel Cabada Castro
VER MÁIS:
Comentarios
Publicar un comentario