FICHA E LECTIO: Domingo 33 do Tpo. Ordinario A

 FICHAS ANTERIORES: FICHA 1 / FICHA 2

LECTIO:

Pobres que están aí

 (15 de novembro de 2020)

            A parábola dos talentos apréndenos a nos comportar como axentes activos na creación. Non deberiamos esquecer que Deus, cando crea, cando fai xurdir o mundo e a nós nel, realiza esa tarefa facendo reflectir nela o que el mesmo é. Agora ben, o Deus cristián é plenitude de vida e de amor entre Pai, Fillo e Espírito. Plenitude de actividade. Por iso, cando el crea a realidade, fainos tamén a nós activos e vitais. Unha materia, unha vida ou unha humanidade inertes e pasivas non terían senso ningún. Iso significaría que Deus se negaría a si mesmo ó se expresar no mundo e mais en nós.

            É algo así como cando, por exemplo, os pais dan vida ós seus fillos. Eles, á maneira de Deus, co amor que mutuamente se teñen, colaboran na creación dun mundo humano, vivo e activo. Pois ¿que son os fillos, por pequerrechos que sexan, senón un impulso de vida, de actividade que se vai multiplicando cada vez máis? Son os propios pais os primeiros sorprendidos pola incríbel vitalidade dos seus fillos.

            As cousas do mundo, incluídos nós mesmos, son así e todo moi diferentes, malia todo ter unha mesma orixe divina. En realidade é unha diferenza que reflicte tamén dalgunha maneira a diferenza entre as tres persoas divinas do único Deus.

            Neste sentido, a parábola dos diferentes talentos de que dispoñemos as persoas hai que situala no contexto destas diferenzas. Cada un de nós recibe de Deus, a través da propia bioloxía e do particular contexto social, dons distintos.

            Mais o que verdadeiramente importa é que cada un de nós poña ó servizo dos demais os dons que Deus lle deu. Porque, como ben sabemos, Deus non precisa dos nosos servizos. El é en si mesmo absolutamente autosuficiente. Si os precisan, en cambio, cantos máis preto ou máis lonxe de nós teñen algunha relación connosco. Unha vez máis, a medida ou a tradución máis correcta e exacta do noso suposto amor a Deus é o amor que teñamos ós nosos irmáns.

            Para nós non debería existir meirande alegría cá de podermos ter ocasión de traballar polo ben dos demais, pois eles son os nosos irmáns. Na parábola non quedan ben os preguiceiros, os que non se preocupan por se converteren en axuda e apoio dos que están ó seu lado. O mundo funcionaría sen dúbida moito mellor se cada un pensase máis nos outros ca en si mesmo. Esta é a verdadeira actividade que se nos pide que exerzamos cos talentos recibidos. Porque só nos foron dados para os facer frutificar e aumentar poñéndoos ó servizo dos demais.

            Escribíame hai xa algún tempo un bo amigo tras publicar o seu primeiro libriño nos comezos da súa actividade docente universitaria: “Renunciei ós dereitos de autor e todo o que recade irá parar a unha ONG coa que colaboro, que se dedica a proxectos de xustiza social (especialmente na súa vertente educativa) en América Latina, África, Asia e tamén en zonas pobres do noso país... A partir de agora, tódolos meus libros, sexan literarios ou académicos, irán (en todo ou en parte) dedicados a diversas ONG ou Fundacións... Cada día fago o esforzo consciente de seguir tendo claro que a miña vocación é a que é. Non é ser un ‘profesional da ensinanza’, senón unha persoa que constrúe mundo desde a tarima dunha universidade. Descubrín que ese é o meu lugar, e non outro, e esfórzome niso”.

            Isto vén sendo -engado eu agora- unha das moitas maneiras de cumprirmos nos nosos tempos o mandado evanxélico de pór os propios talentos ó servizo dos máis necesitados. É o mesmo que facía aquela “muller forte” dos tempos antigos, ben loada no libro dos Proverbios da Primeira Lectura pola súa laboriosidade e pola súa xenerosidade cos necesitados: “Bota as mans á roca e os seus dedos manexan o fuso. Tende a palma ó indixente e achega as súas mans ó mendigo”.

            Mais non quero rematar este cativo comentario das lecturas sen facer lembranza –como xa fixen en anos anteriores por estas datas- de algo ocorrido tal día como mañá (día 16 de novembro de 1989) hai agora trinta e un anos. Pois coido que está en liña co que acabo de comentar. Nese día, en Centroamérica, foron asasinados pola represión militar, podemos dicir martirizados -tendo en conta que a palabra de orixe grega “mártir” significa ser “testemuña”- dous bos amigos meus xesuítas. En total foron martirizados no abrente dese día seis xesuítas e mais dúas mulleres que traballaban con eles. Os que eu coñecía de ter convivido con eles durante os nosos estudos de teoloxía no Tirol austríaco eran Ignacio Ellacuría e Segundo Montes, o primeiro orixinario do País Vasco e o segundo de Valladolid. Tanto Ignacio como Segundo puxeron, como se nos pide no evanxeo, os seus “talentos” ó servizo da construción do reino de Xesús. Non agacharon eses seus dons nun burato, senón que os puxeron ó servizo da igualdade e da fraternidade. Con Ignacio Ellacuría convivín durante case dous anos desde o mes de outono de 1960 ata o verán de 1962. Eramos compañeiros de piso con porta de entrada ás nosas respectivas habitacións fronte a fronte. El estivera xa antes en Centroamérica. Serio e ó tempo amábel, teimoso en levar a cabo canto emprendía. Cando volveu para alá ó final dos seus estudos, o seu propósito era empregar os seus talentos ó servizo das que el chamaba “maiorías populares”, para que acadasen unha vida digna, non sometida ó capricho e á violencia dos poderosos. Pouco antes de ser eliminado, puiden aínda saudalo ó seu paso por Madrid de volta ó lugar do martirio.

            Con Segundo Montes convivira xa antes de volver vernos en Innsbruck. Alí cursamos xuntos tres anos de teoloxía e recibimos tamén a ordenación sacerdotal no mesmo día. Debido a isto, foi moita a relación de amizade que tiven con el. Cando foi asasinado xunto cos seus compañeiros era el o superior ou responsábel daquela pequena comunidade xesuítica.

            Así pois, se os exemplos valen máis cás palabras que o vento leva, que esta curta lembranzas nos sirva hoxe pra animarnos pola nosa parte a poñermos os nosos diversos talentos ó servizo da boa nova, é dicir, da fraternidade e igualdade entre todos.

            Finalmente, como por outra parte estamos a celebrar neste domingo a “Xornada Mundial dos Pobres”, que o papa Francisco botou a andar hai só tres anos e sabemos ben que moitos son pobres xustamente por non dispoñeren de posibilidades de traballo (e pensemos tamén que estas se reduciron coa pandemia que estamos a aturar), teñámolos especialmente presentes hoxe na nosa oración e no noso interese por eles, lembrando aquilo que nalgún momento comentou o noso papa Francisco: “Cómo me gustaría unha Igrexa pobre e para os pobres!”.

 

Manuel Cabada Castro



VER TAMÉN:





Comentarios

Publicacións populares