XOVES SANTO
Homilía do Papa Francisco
Na lectura do profeta Isaías que escoitamos, o Señor fai unha promesa esperanzadora que nos toca de preto: «Vós seredes chamados sacerdotes do Señor, dirásevos servidores do noso Deus. (...) Si, eu dareilles a súa recompensa lealmente e pactarei con eles unha alianza eterna» (61,6.8).
Ser sacerdotes é, queridos irmáns, unha graza, unha graza moi grande que non é en primeiro lugar unha graza para nós, senón para a xente; e para o noso pobo é un gran don o feito de que o Señor elixa, de entre o seu rabaño, a algúns que se ocupen das súas ovellas de maneira exclusiva, sendo pais e pastores.
O Señor mesmo é quen paga o salario do sacerdote: «Eu dareilles a súa recompensa lealmente» (Is 61,8). E El, sabémolo, é bo pagador, aínda que teña as súas particularidades, como a de pagar primeiro aos últimos, e logo aos primeiros, pero é o seu estilo.
A lectura do libro da Apocalipse dinos cal é o salario do Señor. É o seu Amor e o perdón incondicional dos nosos pecados a prezo do seu sangue derramado na Cruz: «A aquel que nos ama, que nos liberou dos nosos pecados co seu sangue e que nos converteu nun reino, en sacerdotes para o seu Deus e Pai» (1,5-6). Non hai salario maior que a amizade con Xesús, non vos esquezades disto.
Non hai paz meirande que o seu perdón, e isto sabémolo todos. Non hai prezo máis custoso que o do seu Sangue precioso, que non debemos permitir que se desprece cunha conduta que non sexa digna. Se lemos co corazón, queridos irmáns sacerdotes, estas son invitacións do Señor a que lle sexamos fieis, a ser fieis á súa Alianza, a deixarnos amar, a deixarnos perdoar; non só son invitacións para nós mesmos, senón tamén para poder así servir, cunha conciencia limpa, ao santo pobo fiel de Deus.
A xente meréceo e mesmo o necesita. O evanxeo de Lucas dinos que, logo de que Xesús leu a pasaxe do profeta Isaías diante da súa xente e sentou, «todos os ollos estaban fixos nel» (4,20). Tamén a Apocalipse fálanos hoxe de ollos fixos en Xesús, desta atracción irresistible do Señor crucificado e resucitado que nos leva a adorar e a discernir: «Velaquí vén nas nubes, e todo ollo o verá, mesmo aqueles que o traspasaron: por el baterán no peito todas as razas da terra. Certo. Amén.» (1,7).
A graza final, cando volva o Señor resucitado, será a dun recoñecemento inmediato: verémolo traspasado, recoñeceremos quen é El e quen nós, pecadores; sen máis. "Fixar os ollos en Xesús" é unha graza que, como sacerdotes, debemos cultivar. Fixar os ollos en Xesús. Ao terminar o día fai ben mirar ao Señor e que El nos mire o corazón, xunto co corazón da xente coa que nos atopamos. Non se trata de contabilizar os pecados, senón dunha contemplación amorosa na que miramos a nosa xornada coa mirada de Xesús e vemos así as grazas do día, os dons e todo o que fixo por nós, para agradecer.
E mostrámoslle tamén as nosas tentacións, para discernilas e rexeitalas. Como vemos, trátase de entender que lle agrada ao Señor e que desexa de nós aquí e agora, na nosa historia actual. E quizá, se sostemos a súa mirada bondadosa, de parte súa haberá tamén un sinal para que lle mostremos os nosos ídolos. Eses ídolos que, como Raquel, escondemos baixo os pliegues do noso poncho (cf. Xn 31,34-35).
Deixar que o Señor mire os nosos ídolos, que todos temos,escondidos fainos fortes fronte a eles e quítalles o seu poder. A mirada do Señor fainos ver que, en realidade, neles nos glorificamos a nós mesmos, porque alí, nese espazo que vivimos coma se fose exclusivo, métesenos o diaño agregando un compoñente moi maligno: fai que non só nos "comprazamos" a nós mesmos dando renda solta a unha paixón ou cultivando outra, senón que tamén nos leva a substituír con eles, con eses ídolos escondidos, a presenza das divinas persoas, do Pai, do Fillo e do Espírito, que moran no noso interior.
É algo que se dá de feito. Aínda que un se diga a si mesmo que distingue perfectamente o que é un ídolo e quen é Deus, na práctica ímoslle quitando espazo á Trindade e dándollo ao demo, nunha especie de adoración indirecta: a de quen o esconde, pero escoita os seus discursos e consome os seus produtos todo o tempo, de maneira tal que ao final non queda nin un ratiño para Deus. Porque El é así, vai cara a adiante lentamente. Noutras ocasións falamos de demos educados, aqueles que di o Señor que son peores que os que expulsou. Son educados, soan o timbre, entran e paso a paso fanse posesión da casa. Debemos estar atentos, estes son os nosos ídolos.
É que os ídolos teñen algo, un elemento, persoal. Ao non desenmascaralos, ao non deixar que Xesús fáganos ver que neles nos estamos buscando mal a nós mesmos sen necesidade, e que deixamos un espazo no que se mete o Maligno.
Debemos lembrar que o demo esixe que fagamos a súa vontade e sirvámoslle, pero non sempre require que lle sirvamos e adoremos continuamente. Sabe moverse, é un gran diplomático. Recibir a adoración de cando en vez élle suficiente para mostrarse que é o noso verdadeiro señor e que aínda senta deus na nosa vida e corazón.
Quero compartir convosco, nesta Misa Crismal, tres espazos de idolatría escondida nos que o Maligno utiliza os seus ídolos para depotenciarnos da nosa vocación de pastores e ir apartándonos da presenza benéfica e amorosa de Xesús, do Espírito e do Pai. Un espazo de idolatría escondida ábrese onde hai mundanidade espiritual que é «unha proposta de vida, é unha cultura, unha cultura do efémero, unha cultura da aparencia, da maquillaxe».
O seu criterio é o triunfalismo, un triunfalismo sen Cruz. E Xesús reza para que o Pai nos defenda desta cultura da mundanidade. Esta tentación dunha gloria sen Cruz vai contra a persoa do Señor, que se humilla na Encarnación e que, como signo de contradición, é o único medicamento contra todo ídolo.
Ser pobre con Cristo pobre e "porque Cristo elixiu a pobreza" é a lóxica do Amor e non outra. Na pasaxe evanxélica de hoxe vemos como o Señor se sitúa na súa humilde capela e no seu pequeno pobo, o de toda a vida, para facer o mesmo Anuncio que fará ao final da historia, cando veña na súa Gloria, rodeado dos seus anxos.
E os nosos ollos teñen que estar fixos en Cristo, no aquí e agora da historia de Xesús comigo, como o estarán entón. A mundanidade de andar buscando a propia gloria róubanos a presenza de Xesús humilde e humillado, Señor próximo a todos, Cristo doloroso con todos os que sofren, adorado polo noso pobo que sabe quen son os seus verdadeiros amigos.
Un sacerdote mundano non é outra cousa que un pagán clericalizado...un sacerdote mundano non é outra cousa que un pagán clericalizado. Outro espazo de idolatría escondida bota as súas raíces alí onde se dá a primacía ao pragmatismo dos números. Os que teñen este ídolo escondido recoñécense polo seu amor ás estatísticas, esas que poden borrar todo trazo persoal na discusión e dar a preeminencia ás maiorías que, en definitiva, pasan a ser o criterio de discernimento, é feo.
Este non pode ser o único modo de proceder nin o único criterio na Igrexa de Cristo. As persoas non se poden "numerar", e Deus non dá o Espírito "con medida" (cf. Xn 3,34). Nesta fascinación polos números, en realidade, buscámonos a nós mesmos e compracémonos no control que nos dá esta lóxica, que non ten rostros e que non é a do amor senón números.
Unha característica dos grandes santos é que saben retraerse de tal maneira que lle deixan todo o lugar a Deus. Este retraimento, este esquecemento de si e desexo de ser esquecido por todos os demais, é o característico do Espírito, o cal carece de imaxe propia simplemente porque é todo Amor que fai brillar a imaxe do Fillo e nela a do Pai.
A substitución da súa Persoa, que xa de seu ama "non aparecer", porque non ten imaxe, é o que busca o ídolo dos números, que fai que todo "apareza" aínda que de modo abstracto e contabilizado, sen reencarnación. Un terceiro espazo de idolatría escondida, irmandado co anterior, é o que se abre co funcionalismo, un ámbito sedutor no que moitos, "máis que coa ruta entusiásmanse coa folla de ruta".
A mentalidade funcionalista non tolera o misterio, pero si á eficacia. Da pouco, este ídolo vai substituíndo en nós a presenza do Pai. O primeiro ídolo substituía a do Fillo, o segundo ídolo o Espírito e este a o Pai.
O noso Pai é o Creador, pero non un que fai "funcionar" as cousas soamente, senón Un que "crea" como Pai, con tenrura, facéndose cargo das súas criaturas e traballando para que o home sexa máis libre. O funcionalista non sabe gozar coas grazas que o Espírito derrama no seu pobo, das que podería "alimentarse" tamén como traballador que se gaña o seu salario. O sacerdote con mentalidade funcionalista ten o seu propio alimento, que é o seu ego.
No funcionalismo, deixamos de lado a adoración ao Pai nas pequenas e grandes cousas da nosa vida e compracémonos na eficacia dos nosos plans. Como David cando, tentado por Satanás (cf. 1 Cro 21,1) encaprichouse en realizar o censo. Estes son os namorados, do plan de ruta e non do camiño.
Nestes dous últimos espazos de idolatría escondida (pragmatismo dos números e funcionalismo) substituímos a esperanza, que é o espazo do encontro con Deus, pola constatación empírica. É unha actitude de vangloria por parte do pastor, unha actitude que desintegra a unión do seu pobo con Deus e plasma un novo ídolo baseado en números e plans: o ídolo de «o meu poder, o noso poder, o noso programa, os nosos plans pastorais». Esconder estes ídolos (coa actitude de Raquel) e non saber desenmascaralos na propia vida cotiá, magoa a fidelidade da nosa alianza sacerdotal e atempera a nosa relación persoal co Señor.
Que quere este bispo que en lugar de falar de Xesús, fala dos ídolos de hoxe? Algún pode pesar nisto. Queridos irmáns, Xesús é o único camiño para non equivocarnos en saber que sentimos, a que nos conduce o noso corazón. El é o único camiño para discernir ben, confrontándonos con El, cada día, coma se tamén hoxe sentase na nosa igrexa parroquial e nos dixese que hoxe se cumpriu todo o que acabamos de escoitar. Xesucristo, sendo signo de contradición -que non sempre é algo cruento nin duro, xa que a misericordia é signo de contradición e moito máis éo a tenrura-, Xesucristo, digo, fai que se revelen estes ídolos, que se vexa a súa presenza, as súas raíces e o seu funcionamento, e así o Señor póidaos destruír.
E debemos lembralos, estar atentos, para que non renaza o xoio deses ídolos que soubemos esconder entre os pregamentos do noso corazón. E quero concluír pedíndolle a san Xosé, pai castísimo e sen ídolos escondidos, que nos libre de todo afán de posesión, xa que este, o afán de posesión, é a terra fecunda na que crecen os ídolos. E que nos dea tamén a graza de non claudicar na ardua tarefa de discernir estes ídolos que, con tanta frecuencia, escondemos ou se esconden. E tamén lle pedimos que alí onde dubidamos acerca de como facer as cousas mellor, interceda para que o Espírito nos ilumine o xuízo, como iluminou o seu cando estivo tentado de deixar "en segredo" (lathra) a María, de modo tal que, con nobreza de corazón, saibamos supeditar á caridade o aprendido por lei.
VER TAMÉN:
https://xanostesaqui.blogspot.com/2020/04/xoves-santo.html
Comentarios
Publicar un comentario