FICHA E LECTIO: DOMINGO 3 DE CORESMA C
FICHAS ANTERIORES: FICHA 1 / FICHA 2
Unha relixión do espírito e da verdade
(20.
III. 2022)
O
tempo de Coresma vai avanzando e nós deberiamos irnos renovando interiormente ó
seu ritmo. Hoxe ofrécesenos a posibilidade de escollermos na liturxia as
Lecturas do Ciclo A (o de hai dous anos)
en vez das do Ciclo C no que propiamente estamos. Non quixen desaproveitar a
ocasión que se nos brinda, porque a lectura do encontro de Xesús coa muller samaritana,
descrito por Xoán, é unha verdadeira preciosidade pola súa sinxeleza ou
espontaneidade e mais pola fondura do seu contido.
Sérvenos
ademais pra irmos afondando, cada vez máis decididamente, na grandeza e
orixinalidade da mensaxe de Xesús. Pois, se no comezo da Coresma se nos pediu
que “nos convertésemos e crésemos no Evanxeo”, é dicir na “boa nova”, teriamos que
estar atentos ás novidades fundamentais que nos trae Xesús e que se distinguen
netamente de anteriores manifestacións de Deus na historia humana.
E
estas novidades de Xesús –estou diso moi convencido- seguen sendo
verdadeiramente novas nos tempos de hoxe e seguirano a ser nos vindeiros,
porque o acontecemento da aparición e presenza de Xesús onda nós veu romper
tódolos moldes, incluso os relixiosos da época. Isto é así pola mesma razón
pola que Deus, o Deus infindo e inabarcábel, rompe por si mesmo con tódalas
pequenas ideas e conceptos nos que nos gustaría apresalo. Pois Xesús non é, nin
máis nin menos, có anunciador elixido polo Deus misterioso e inabarcábel para
nos comunicar quen é e como é ese Deus.
En
Xesús ofrécenos Deus, o Deus creador de todo, a doada e gratificante
posibilidade de achegármonos a El, ó Deus infindo e misterioso, sen utilizarmos
vellos ritos ou transitando por vías digamos oficiais, venerábeis ou
tradicionalmente admitidas polas diversas culturas. Se isto que digo vos puidera
parecer esaxerado ou estraño, escoitade unha vez máis o que lle comenta Xesús,
cansado e sedento, a esa muller samaritana, á que todos lle debemos agradecer
moito ter sido tan oportuna como para se lle ocorrer ir a por auga ó pozo cando
alí estaba a acougar Xesús.
Polo
relato de Xoán sabemos que a muller cambiou de terzo na súa conversa cando Xesús
lle fixo referencia ós cinco maridos que tivera. Xesús non a condena nin a
despreza por iso. Quen sabe se aquela era unha muller consciente de si mesma,
con suficiente sentido da súa dignidade e liberdade para non se deixar someter
ós autoritarismos e desprezos respecto dela por parte dos sucesivos maridos! Non
esquezamos que naquela cultura e naquel tempo a muller era aínda máis
discriminada ca en tempos posteriores.
Esta
benévola e comprensiva actitude de Xesús con ela é a que lle fai de súpeto intuír
que a persoa que está alí a falar con ela é alguén que non se parece en nada ós
homes que coñecera. Coa intuición propia dunha muller intelixente e coñecedora
da vida humana, a samaritana decátase axiña, así pois, de que alí diante dela
está un home de Deus ou, como ela se expresa, un “profeta”.
É
para ela, polo tanto, o momento axeitado para lle formular unha pregunta
digamos directamente “relixiosa”. A pregunta que lle fai a Xesús é sobre o
lugar no que está Deus, sobre cal é a relixión “verdadeira”, a del, é dicir, a
do xudeu Xesús, ou a dela, a dos samaritanos. Unha pregunta que moitos nos
podemos facer tamén hoxe en día ante a presenza ó noso lado de crenzas ou confesións
relixiosas tan diversas. Se ve que a intelixente muller non era tampouco unha “dogmática”
respecto da súa propia relixión, senón que tiña dúbidas sobre a lexitimidade do
seu modo concreto de se vincular a uns determinados ritos ou lugares de culto.
Xesús
naturalmente non a vai defraudar. Porque se a muller samaritana, polo que se
ve, era unha muller amante da liberdade e da verdade, Xesús serao aínda moito
máis ca ela. Pois el é o fillo “benquerido” do Pai Deus, que é a mesma liberdade
e o amor absoluto presente en calquera tempo e lugar. En consecuencia, Xesús vai
encher o corazón da muller cun espírito de liberdade e verdade, que a
converterá en anunciadora ante os seus veciños da gran mensaxe recibida.
Porque
Xesús vai liberar (unha vez máis Xesús como “liberador”!), vai descargar esta
muller, aberta á verdade e á liberdade, das angustias e atrancos ós que estaba
sometida na concreta sociedade en que estaba a vivir.
Coido
que a resposta que lle deu Xesús a esta muller hai vinte séculos non está aínda
suficientemente asimilada nos nosos tempos, incluso entre os que nos chamamos
cristiáns e seguidores del. É unha resposta absolutamente sorprendente, mais
totalmente coherente coa experiencia fonda e íntima que el tiña de seu Pai Deus.
Velaquí
a súa resposta á muller, tendo presente aquel mandado do Pai: “Este é meu fillo
benquerido, o elixido. ESCOITÁDEO”. É unha resposta case incríbel: “Faime caso,
muller: chega a hora en que nin neste monte nin en Xerusalén adoraredes o
Pai... Chega a hora –e velaí- en que os verdadeiros adoradores adorarán o Pai
en espírito e verdade, pois eses son os adoradores que procura o Pai. Deus é
espírito e cómpre que os que o adoran o adoren en espírito e verdade”.
Con
estas palabras púxolle Xesús definitivamente no seu interior á samaritana
aquela auga, mellor dito, aquela –nas súas palabras- “fonte que salta ata a
vida eterna”, que ela en realidade estaba sempre no fondo a buscar.
En
tal sentido, un cristián éo de verdade cando, ó se achegar á súa igrexa
habitual para escoitar a mensaxe de Xesús e se alimentar da súa doutrina e da
súa persoa, é perfectamente consciente de que a nosa “adoración” do Deus de
Xesús non se restrinxe ou limita a un concreto lugar, senón que ocorre e pode ocorrer
en calquera lugar do mundo, sexa ou non considerado como sagrado. Por que? Porque
o Deus de Xesús non é só o Deus dalgúns, senón o Deus de todos. A súa Palabra,
é dicir, Xesús, diríxese sempre a tódalas conciencias en calquera tempo ou
lugar e no seo de calquera cultura ou relixión.
Manuel Cabada Castro
Comentarios
Publicar un comentario