FICHA E LECTIO: Domingo 13 Ord - ciclo A
LECTIO:
Deus
non é sádico
(28 de xuño 2020)
Ó
comentar o texto de Mateo do evanxeo voume inspirar noutro comentario sobre o
mesmo texto do coñecido teólogo e bo coñecedor da Biblia, José Antonio Pagola,
sobre o que algúns de vós seguramente oiriades
falar algunha vez. Pola miña parte, identifícome bastante co modo de el
pensar a persoa de Xesús, que está ademais moi en consonancia coa sensibilidade
xeral da xente do noso tempo.
Así
pois, no texto de Mateo atopámonos cunha serie de afirmacións, máis ben esquemáticas,
que Mateo pon en boca de Xesús e que nos poden resultar un tanto duras ou
difíciles de interpretar no contexto doutras, máis básicas ou centrais, dos
propios evanxeos. Dísenos por exemplo neste texto de Mateo: “Quen ama seu pai
ou súa nai máis cá min, non é digno de min”; “quen non carga coa súa cruz e me
segue, non é digno de min”, etc.
A
verdade é que na mensaxe de Xesús hai que procurar atender sempre, da mellor
maneira posible, á súa estrutura xeral ou fundamental. Esta non debería
endexamais ser descoidada ou esquecida. Refírome sobre todo ó anuncio básico de
que todos somos queridos en Xesús polo pai Deus e que en consecuencia debemos
comportarnos mutuamente como irmáns. Coa alegría e mutua satisfacción que todo
isto leva esencialmente consigo.
A
linguaxe de Xesús sobre as nosas renuncias ou sobre as cruces que nos tocará
levar na vida ha ser entendida, polo tanto, como algo que de feito acompañará
con frecuencia o noso seguimento de Xesús; mais non como algo que se derivase
directamente da mensaxe mesma cristiá, coma se esta mensaxe esixise en canto
tal dores e sufrimentos como condición intrinsecamente necesaria para un auténtico
ser cristián. De feito, así semella que o entendían, en parte alomenos,
determinadas prácticas penitenciais (inexistentes na actualidade) que os máis
maiores de entre nós aínda temos realizado nos nosos tempos mozos.
Neste
sentido comenta con razón o aludido experto o seguinte (e penso que paga a pena
atender o que nos di):
“Xesús
non quería ver sufrir a ninguén. O sufrimento é malo. Xesús endexamais o buscou
nin para si mesmo ni para os demais. Ó contrario, toda a súa vida consistiu en
loitar contra o sufrimento e o mal que tanto dano fan ás persoas. As fontes
preséntano sempre combatendo o sufrimento que se esconde na enfermidade, nas
inxustizas, na soidade, na desesperanza ou na culpabilidade. Así foi Xesús: un
home dedicado a eliminar o sufrimento, a suprimir inxustizas e a contaxiar
forza para vivir”.
Antes
de volvermos ó comentario de Pagola, cómpre que nos decatemos de que Xesús non
era un simple e abstracto teórico das relixións sen contacto coa realidade
histórica concreta, senón que estaba moi implicado na vida real e sufrinte da
xente do seu tempo. Sabía dos intereses e das tensións existentes no seo dunha
sociedade conflitiva, tal como era a do seu tempo e segue aínda a ser tamén a
nosa. Xesús non era neste sentido un inxenuo idealista. A unión filial co seu
Pai Deus e o contacto coa xente do seu tempo aprendéronlle a el a ver con
xusteza a realidade tal como era. Neste sentido continúa a comentar con
claridade o teólogo guipuscoano:
“Xesús
sabía por experiencia que buscar o ben e a felicidade para todos trae consigo
moitos problemas. Non se pode estar cos que sofren e buscar o ben dos últimos
sen provocar o rexeitamento e a hostilidade daqueles ós que non lles interesa
cambio algún. É imposible estar cos crucificados e non verse un día
‘crucificado’. Xesús non llelo ocultou nunca ós seus seguidores”.
É
neste momento cando no seu comentario alude el ás palabras que antes citadas e
que Mateo pon en boca de Xesús: “Quen non carga coa súa cruz e me segue, non é
digno de min”. Agora ben, tras lembrar estas mesmas palabras do texto do
evanxeo dinos Pagola:
“Non
podía ter elixido unha linguaxe máis gráfica (‘Quen non carga coa súa cruz e me
segue, non é digno de min’). Todos coñecían a imaxe terrible do condenado que,
espido e indefenso, era obrigado a levar sobre as súas costas o madeiro
horizontal da cruz ata o lugar da execución onde esperaba o madeiro vertical
fixado en terra. ‘Levar a cruz’ era parte do ritual da crucifixión. O seu
obxectivo era que o condenado aparecese ante a sociedade como culpable, un home
indigno de seguir vivindo entre os seus. Todos descansarían véndoo morto. Os
discípulos trataban de entendelo.
Xesús
víñalles dicir máis ou menos o seguinte: ‘Se me seguides, tendes que estar
dispostos a serdes rexeitados. Pasaravos o mesmo ca a min. Ós ollos de moitos,
pareceredes culpables. Condenaranvos. Buscarán que non molestedes. Teredes que
levar a vosa cruz. Parecerédesvos entón máis a min. Seredes dignos seguidores
meus. Compartiredes a sorte dos crucificados. Con eles entraredes un día no
reino de Deus’”.
E
remata o seu comentario da seguinte maneira: “Levar a cruz non é buscar
‘cruces’, senón aceptar a ‘crucifixión’ que nos chegará se seguimos os pasos de
Xesús. Así de claro”.
Quero
só engadir unha breve reflexión, para concluír. Está en relación con esta outra
frase do texto do evanxeo que Mateo pon tamén en boca de Xesús a continuación das
anteriores: “Quen encontre a súa vida, perderaa; mais quen a perda por min,
encontraraa”. Así é de sorprendente e paradoxal o seguimento de Xesús, pois é
precisamente alí onde todo semellaba ter rematado nun absoluto fracaso onde vai
xurdir a vitoria derradeira e definitiva. O “misterio absoluto”, que é e será
sempre Deus para nós, instálase así definitivamente no acontecemento de Xesús e
nas nosas propias vidas. Toda a nosa vida, a nosa morte e a nosa resurrección
son e serán sempre para nós un gran misterio, pois todo iso ocorre á beira
mesma do misterio de Deus.
Manuel
Cabada Castro
VER TAMÉN:
https://www.gruposdejesus.com/13-tempo-ordinario-a-mateu-1037-42/
Comentarios
Publicar un comentario