DOMINGO 6 DE ORDINARIO B + FICHAS + ORACIONAL
TOCAR OS GAFOS
(Domingo
VI ordinario – 11. II. 24)
Marcos continúa a nos falar de
Xesús como curador desde as súas entrañas bondadosas. Manifesta así o agarimo
co que Deus Pai nos quere sen prevencións nin distincións. E ben sabemos que
Xesús é a manifestación do Deus-Pai invisíbel. Lembremos o dito de Xesús: “Quen
me ve a min, ve o Pai”. Se ollamos, polo tanto, como actúa Xesús, estamos a ver
tamén como é Deus e como nos tamén debemos comportarnos.
Para apreciarmos nalgunha medida o
atrevemento de Xesús ao tocar e curar da gafura (laceira
ou lepra) o enfermo que se achegou a el, hai que ter en conta o contexto
cultural e relixioso do xudaísmo. A persoa afectada por esa enfermidade era
visto como alguén que se comportara mal. A lepra era o seu sinal. Legalmente
era un “impuro” e contaxiaba os demais. Por iso nin se podía achegar el a
ninguén nin tampouco os demais podían achegarse a el. Do contrario,
convertíanse tamén eles en pecadores, en “impuros”. Por iso os leprosos tiñan
que vivir en sitios abandonados ou desérticos. A comida, que recibían de
familiares, deixábana estes a unha certa distancia para evitar calquera perigo
de quebrantar a lei, converténdose eles mesmos en impuros e pecadores.
Mais Xesús vai romper
aquí oas normas sociais e relixiosas para anunciar así que por enriba de
calquera convención social somos todos irmáns, irmáns del e irmáns entre nós,
en canto fillos dun mesmo Pai. Marcos cóntanos que Xesús se “estremeceu”, ou
sexa, que se lle conmoveron as entrañas ante este irmán seu que a sociedade e a
relixión, da que o mesmo Xesús participaba, excluíra ou marxinara de maneira
tan drástica. Se Xesús fose –digamos– un “fundamentalista” da lei,
tería que lle recriminar ao gafo que en vez de lle pedir que o curase debería berrar,
como mandaba a lei: “son impuro, son impuro”. Para que así ninguén se puxese en
perigo de se converter tamén en “impuro” e pecador. Mais Xesús, pola contra,
lonxe de proceder así –tal como nos conta Marcos– “estende a súa man, tócao” e
cúrao.
O mal, porén, xa estaba feito,
poderiamos dicir. Porque, aínda que Xesús se pon “moi serio” (como se di no
texto de Marcos) e lle insiste ao curado en que non diga nada, senón que se
limite a comunicar aos sacerdotes que está san, non é capaz de aturar a alegría
que leva consigo sen comunicárllela a cantos atopa. Como consecuencia, Xesús
non pode entrar agora nas vilas e ten que ficar “fóra” –como tamén nos refire
Marcos– “nos arredores apartados”. É dicir, Xesús mesmo, o curador da
gafura ou laceira, xustamente por ter “tocado” un gafo, convértese el mesmo
agora legalmente en “gafo”, en “pecador”, en excluído ou marxinado. Aínda así
ou quizais precisamente por iso, dinos Marcos que a xente “seguía acudindo a el
de todas partes”. Como vedes, Xesús non foxe da xente socialmente mal vista,
senón que se achega a ela. Quere a todos coma irmáns, porque son de verdade
irmáns seus. E quen, se non é un “desnaturalizado”, non quere e sanda, se é que
pode, o seu irmán?
Falando de gafos ou leprosos, lembro un
día máis neste contexto o padre Seixas. Cando só tiña 25
anos pediu ao Pai Xeral dos xesuítas que o destinase a traballar nalgunha
institución de leprosos. Mais como non o conseguiu, pediu traballar con outros
excluídos sociais, os negros. Polo menos puido traballar con obreiros en diversos
lugares do mundo. Sempre quixo, coma Xesús, achegarse aos marxinados, tocalos,
para así lles ofrecer e dar alegría sen renunciar, chegado o caso, a un chisco
de humor. Velaquí algúns testemuños disto. Primeiro, da súa estancia na
República Dominicana: “En certa ocasión acudiu a dar a Extrema Unción a un
ancián de oitenta anos que estaba a morrer. Na habitación había tres mulleres:
a esposa e as dúas concubinas. O Dereito parece que lle esixía botar as dúas
concubinas, pero isto parecíalle ofensivo para elas; así que tomou dúas
candeas, déullelas a cada unha e díxolles: ‘Xa que o axudastes a ben vivir,
axudádeo a ben morrer”. Segundo o informante, “refuxiaba na súa casa os
desertores, fosen do exército que fosen, e os negros que atravesaban a
fronteira de Haití. Quedoulle para sempre desa época de Santo Domingo un amor e
un agarimo especial polos negros”.
E agora algúns testemuños da
súa estancia en Galicia: “Logrou en Vigo
conectar fenomenalmente coa colonia negra, mozos negros procedentes do Zaire, o
Congo, Guinea etc. Fixo matrimonios entre eles, bautizos etc. e saía comer con
eles esas galdrumadas africanas das que volvía encantado. Tiña unha graza
especial para relacionarse coas xentes máis estrañas: vendedores de prensa ou
de xeados, taxistas etc., sempre xente humilde e marxinada. Foi sempre moi amante
dos marxinados e das culturas marxinadas”. “Parábase con todos os ‘morenos’ que
atopaba en Vigo e procuraba buscarlles comida e traballo, parábase cos xitanos,
axudou nas horas heroicas aos obreiros de Citroën e do sector naval”.
Como vedes, os gafos ou leprosos cos
que Seixas pediu desde un principio poder traballar e que el quería como Xesús
“tocar” foron as persoas marxinadas. Coma Xesús, Seixas trataba a todos como
irmáns, pero de maneira especial os máis excluídos dos bens destinados para
todos.
Así que teñamos tamén nós presentes
tantos como, aínda nos tempos de hoxe, continúan a pasar fame e esforcémonos en
loitar para que deixe de existir o escándalo de que, mentres que no mundo
morren millóns de nenos e persoas por enfermidades ben curábeis, se destinen
crecentes recursos para as guerras. Seremos así curadores da
humanidade e non cómplices da inhumanidade.
Manuel Cabada Castro
Comentarios
Publicar un comentario