DOMINGO 2 DE CORESMA B + FICHAS + ORACIONAL
LECTIO:
Domingo II de
Coresma (25 febreiro 2024)
Entrados xa desde o pasado Mércores de Cinza
no tempo de Coresma, e querendo seguir o ritmo que nos marca a liturxia,
atopámonos hoxe liturxicamente no cumio de dúas montañas. A primeira montaña é
a da escena do proxectado sacrificio de Isaac, onde o verdadeiro sacrificado
será no fin de contas, non Isaac, senón o seu pai Abrahán. Iso ocorrerá, como
se lle anuncia a Abrahán, “no cimo dunha das montañas que eu che mostrarei”. A
segunda montaña é a da Transfiguración de Xesús, escena que ten lugar, como nos
conta Marcos, nun “monte alto”: aquí a dor do corazón do pai Abrahán trócase na
alegría dos apóstolos ante un Xesús resplandecente, anunciando cal será o seu
futuro e, en consecuencia, tamén o noso.
As montañas son, como nos
din antropólogos e historiadores do feito relixioso, lugares onde os deuses
adoitan comunicarse. Son por iso lugares sagrados. Amosan a estabilidade e
eternidade de Deus ou dos deuses. Respíranse alí aire puro e horizontes abertos.
Alí o ceo está máis preto da terra, hai silencio e misterio. Así, o monte
Olimpo era xa para os antigos gregos o lugar onde vivían os seus deuses. Mais
tamén os montes do xudaísmo e do cristianismo tiveron unha importante función
relixiosa. Pensade nos montes Horeb, Sión, Tabor, Garizín, Carmelo, o monte das
Oliveiras, o das Caveiras (o Gólgota) e moitos máis. O monte era, ademais o
lugar preferido de oración de Xesús.
Os galegos e galegas de
hoxe e os que nos precederon neste noso país non somos nisto moi diferentes de
cantos relacionan os montes coa relixiosidade. Dicíase xa no século I antes de
Cristo sobre os habitantes desta nosa Galiza que estes consideraban os montes
como lugares “sagrados” e que tamén neles querían ser enterrados. Aí están
aínda para confirmalo os restos das mámoas sepulcrais existentes en non poucos montes
da Galiza.
Pola miña parte téñolle,
en calquera caso, devoción ás montañas; tamén, claro, ao mar, mais o do mar
deixámolo para outro día. Hoxe toca facer loa das montañas. Nacín ademais nunha
bisbarra pontevedresa que se chama “Terra de Montes”, onde houbo poetas que
souberon cantar belamente os montes. Concretamente un que se chamaba Otero
Espasandín e que desde os Estados Unidos, a comezos do século pasado, cantou os
montes da súa parroquia natal de Santa Baia de Castro nun seu poema que leva
como título Pico de Castrodiz. Léovos un par de fermosas estrofas, nas
que se mesturan fondas vivencias humanas e relixiosidade:
Castrodiz, castro
amigo
en terras de
Cerdedo:
Nacín á túa veira,
soñei coas túas
lendas sendo neno.
Ergueito sen
fachenda,
no vran e no
inverno,
escoitando
no Lérez
que baixa
entre penedos
o canto
sosegado,
penso en ti,
Castrodiz,
pastor de
campanarios e luceiros.
Vinte
parroquias soñan e anceian
ao redor
teu, mentres que ti, antergo
Castrodiz,
no mar soñas
e, coma el,
abísmaste nos númaros do ceo.
Nacín no teu regazo
e a ti subín a ver o mar,
moi cedo,
unha mañán de maio,
tola de
labercas. Voaban os centeos
dunha
ladeira á outra
mordidos os
calcaños polo vento.
As túas curmáns, a
Conla e a Baúca,
de arriba
abaixo vestían de amarelo.
Máis abaixo de
Dorna e Pontevedra,
pola liña en que os
soños brincan da terra ao ceo,
non sei se
vin o mar ou o soñei,
subido,
Castrodiz, aos teus hombreiros.
(Mar de Marín, mar de Marín,
recendo de
sal e laranxeiros!...)
Di, vello
padriño dos meus soños,
se cando
cala o merlo
e os
campanarios dos contornos,
á noitiña, chaman
polos labregos,
parlas co
sabio moucho
e rezas
polos mortos en segredo.
Pídoche,
Castrodiz, dende esta terra
envellecida
nova, metro e medio
de chan pra
cando morra
soñar cos enxamios
dos vencellos,
ca fror do
toxo, ca groria das labercas
e a brancura
das neves de febreiro.
Como vedes, Otero Espasandín (que vivía na
América do Norte) quería tamén ser soterrado, coma os seus devanceiros galegos,
nunha montaña, no seu monte de Castrodiz. Malia os seus desexos, os seus restos
esperan aínda a que chegue o día de poderen acougar por fin no seu monte natal de
Castrodiz, a pouco máis dun tiro de pedra da miña parroquia natal.
Un meu amigo, Calros Solla –profesor, escritor e promotor do patrimonio cultural galego–falábame non hai moito da importancia que teñen tamén neste
contexto simbólico da nosa montaña as rochas cimeiras da chamada “porta do
Alén” no Monte do Seixo en Cerdedo, tamén na “Terra de Montes”. Alí –comentábame el– “séntese preto a
Deus”.
Mais volvamos xa ao texto de
Marcos. Como a nosa fe nos pide que nos “convertamos e creamos no evanxeo”, é dicir,
na boa e alegre nova, é Xesús mesmo quen lles desvela aos seus tres discípulos
máis sobranceiros a alegría á que todos estamos destinados con El. En vésperas
dos seus padecementos, Xesús quere que os seus apóstolos sexan testemuñas da
luz que nos está a esperar ao final do túnel polo que todos, dunha ou doutra
maneira, teremos que pasar.
Un túnel que non
deixa de asemellarse aos nubeiros da dor e da escuridade polos que Abrahán tivo
que pasar ante a perspectiva de ter que sacrificar o seu propio fillo Isaac,
que viña sendo para el a única posibilidade de ter a descendencia que Deus
mesmo lle prometera.
Tanto a primeira lectura coma o
Evanxeo están ben acugulados de contido como para seren comentados ben amodo.
En calquera caso, a mensaxe central é clara. Xesús é confirmado unha vez máis
por Deus Pai coma Fillo seu: “Este é o meu fillo benquerido”. O que se nos di é
algo curto e, ao tempo, moi denso. Unha soa palabra, mais preñada de fondas
consecuencias. É esta: “Escoitádeo”. Cómpre aquí non esquecer que na Biblia
“escoitar” non quere dicir algo así como “escoitar” o móbil ou a radio, senón
que significa “seguir” Xesús, facer o que el fai, facer que florezan a vida, a
xustiza, o amor, sermos –en definitiva– testemuñas vivas
de Xesús, do seu comportamento fraternal con todos e do seu amor filial ao Pai.
Un amor ao Pai do seu
“benquerido” fillo Xesús, que como o de Abrahán, tivo que pasar por duras
probas, ata chegar a ver luz, claridade, resurrección.
E non nos esquezamos. Se Xesús é o
“benquerido” polo Pai, tamén nós somos “benqueridos” polo mesmo Pai na forza e
no poder de Xesús e do seu Espírito. Por iso o apóstolo Paulo dinos na súa
carta aos Romanos que o Pai nos agasalla en Xesús con todos cantos bens podemos
desexar. Se o Pai nos regala Xesús, dinos el, “como non nos vai regalar todo
xunto con El?”.
Unha vez máis, a liturxia
coresmal convídanos a crer na “boa nova”, a crer nesa “esperanza” e neses
horizontes que só se ven nidios e abertos desde esas montañas misteriosas e
sagradas ás que subiron tanto Abrahán e Isaac como despois Xesús cos seus tres
apóstolos preferidos.
Manuel Cabada
Castro
VER TAMÉN:
https://www.gruposdejesus.com/2-coresma-b-marcos-92-10-2/
Comentarios
Publicar un comentario