DOMINGO XXIV DO TPO. ORDINARIO C
+ Enlace orixinal Oracional iVoox
LECTIO:
DOMINGO XXIV T. O.
(C- 14 setembro 2025)
Lucas preséntanos no evanxeo de hoxe
un Xesús preocupado de maneira especial polos pobres e necesitados, polos
“perdidos”. A expresión “perdidos” é aquí central. Xesús vaise achegar
precisamente á xente que a práctica da relixión do seu tempo mantiña á marxe.
Xentes ademais perigosas, porque podían contaminar os demais co seu pecado, coa
súa enfermidade (considerada como consecuencia de pecados manifestos ou
ocultos), coa súa pertenza ás clases baixas (pois a riqueza e o poder eran
considerados como sinal da bendición de Deus).
Xesús (o Deus Pai que nel se
manifesta) quere acabar con tal discriminación e anúncialles a valía, a
importancia que todos eles teñen, como irmáns dese Xesús que naceu entre pobres
e necesitados, que viviu entre eles e que morreu tamén axustizado formando un
trío con outros dous pobres desgraciados condenados a morte. Esta súa preocupación
(e este aprecio) polos que viven desorientados na súa vida, polos que manchan
as súas mans no traballo e entre o lixo do mundo, polos que se meteron por
camiños desviados dos que logo non resulta doado saír, esta súa preocupación
(digo) por todos eles maniféstase de forma moi clara nas tres parábolas deste
domingo: a da ovella perdida, a da
moeda perdida e, finalmente, a
inmortal parábola do que tamén podemos chamar a do fillo perdido. E non deixa tampouco de ser curioso que só Lucas presente
conxuntamente estas parábolas. Dos outros tres evanxelistas só Mateo nos fala
dunha delas: a parábola da ovella perdida.
A
ovella perdida. Ao bo pastor -que é Xesús e que deberiamos ser tamén, á
nosa maneira, cada un de nós- non lle preocupan as ovellas sen problemas. Mais
si quere saber que lle pasou á que non está no rabaño, á exposta a perigos e
ameazas do lobo ou doutras feras; na súa soidade perdería ademais o sentido de
fraternidade coas outras compañeiras. Tampouco vai sentir a seguridade que lle
dá verse protexida xunto por un pastor que coñece e ama todas e cada unha das
ovellas. Lucas comenta que, ó atopar a ovella perdida, o pastor volve para a
casa “con ela ó lombo”. Recordaredes que o anterior papa Francisco pedíralle
aos bispos, sacerdotes e cristiáns que “deberían cheirar á ovella”. É dicir,
que deberían buscar o contacto coas ovellas descarreiradas e non se contentar
con estaren man sobre man, limitándose a contemplar o rabaño que pace
bucolicamente ó seu lado. Tampouco fora el ben visto por algúns cando na
liturxia do xoves santo lavara os pés a certas persoas que eles consideraban
pouco dignas.
A
moeda perdida. É a parábola da alegría da muller que barre a casa enteira
ata atopar a moeda perdida entre o lixo. Gústame o que di un comentarista sobre
esta parábola: “Nunca vimos representado a Deus na forma dunha muller cunha
vasoira na man. Pero é unha imaxe ben bonita. A vasoira non é para arrear,
senón para buscar con moito agarimo”. E digo eu agora: O Deus que se nos
manifesta en Xesús non é un Deus que anda a vasoiradas coa xente, senón un que
busca agarimosamente o noso encontro con el. Porque para El cada un de nós
temos valor (como calquera moeda por cativa que sexa). Aínda máis, temos incluso
un valor absoluto, pois ese é o valor que el nos deu a cadaquén ao nos facer
persoas. Por iso, aínda que esteamos emporcallados co lixo, Deus quérenos. E
quere tamén que nós procedamos do mesmo xeito.
O
fillo perdido. Tamén esta parábola é só de Lucas. Como din os entendidos,
non é moi axeitado ó contido desta parábola iso de chamala, como normalmente se
fai, a parábola do “fillo pródigo”. Porque este título semella pór demasiado o
acento no comportamento aloucado e insensato do fillo menor, nos seus pecados e
desvaríos. Mais non é ese o centro da mensaxe da parábola. Éo máis ben a
inimaxinábel e case incomprensíbel misericordia de Deus Pai-Nai. Por iso dinnos
con razón os entendidos que deberiamos denominala “a parábola do Pai bo e
misericordioso”.
Deus non é, pois, de maneira
ningunha, un vingador ou castigador, tal como a algúns dos maiores de entre nós
nos quixeron meter noutros tempos na cachola. Desde logo, no Antigo Testamento
a idea que popularmente se tiña de Deus era a dun Deus dese tipo. En tal sentido,
o fillo maior da parábola (o que se quedou na casa) vén sendo un verdadeiro
modelo de tal relixiosidade. En consecuencia, o irmán maior resístese a entrar
para apertar o seu irmán menor (tal como xa fixera o pai) e celebrar así todos
xuntos con alegría a volta á casa do irmán máis novo. O irmán máis vello
resístese porque iso significaría para el non tomar en serio o pecado, a
transgresión da lei. “Levo moitos anos servíndote sen che faltar nunca en
nada”, replícalle “moi alporizado” o fillo maior a seu pai. Servizo, pois,
sometemento ás normas, e consecuentes dereitos adquiridos polo correcto modo de
proceder son os argumentos que esgrime o fillo maior ante o Pai. Para o seu irmán
maior o seu irmán pequeno deixou en realidade de ser irmán seu. É só, como lle
di ó seu pai, “ese fillo teu”...
Os razoamentos do irmán maior non
deixan de ter a súa lóxica. E a máis dun de nós nos poderían resultar incluso
coherentes. Mais non é esa a lóxica do Deus do Novo Testamento que se nos manifesta
en Xesús como Pai de todos. Habería incluso que dicir que tamén o fillo menor
pensaba en certo modo coma o seu irmán maior cando se nos di que el parara por
fin a recapacitar sobre o que lle estaba a pasar na súa pródiga e descontrolada
vida. Tampouco el podía imaxinar o seu Pai esperándoo cos brazos abertos. Nos
seus plans non entraba a posibilidade de relacionarse con el coma un fillo. El
funciona, pois, tamén con categorías de pecados cometidos, de traballos a
realizar coma un xornaleiro máis. Madía levaría –pensaría el- se o recíbese coma
un servo ou xornaleiro. Categorías todas, como vedes, específicas do Antigo
Testamento.
Manuel Cabada Castro
Comentarios
Publicar un comentario