EXHORTACIÓN APOSTÓLICA POSTSINODAL AMORIS LÆTITIA DO SANTO PAI FRANCISCO
Aos BISPOS
Aos PRESBÍTEROS E DIÁCONOS
Ás PERSOAS CONSAGRADAS
Aos ESPOSOS CRISTIÁNS
E A TODOS Os FIEIS LAICOS
SOBRE O AMOR NA FAMILIA
1. A ALEGRÍA DO AMOR que
se vive nas familias é tamén o xúbilo da Igrexa.
Como indicaron os Pais sinodales, a pesar dos numerosos
sinais de crises do matrimonio, « o
desexo de familia permanece vivo, especialmente entre os mozos, e isto motiva á
Igrexa». 1 Como resposta a ese anhelo « o anuncio cristián relativo á
familia é verdadeiramente unha boa noticia».2
1 III Asemblea Xeral Extraordinaria do Sínodo dos Bispos, Relatio synodi (18 outubro 2014),
2. 2 XIV Asemblea Xeral Ordinaria do Sínodo dos Bispos, Relación final (24 outubro 2015), 3.
2. O camiño sinodal
permitiu pór sobre a mesa a situación das familias no mundo actual, ampliar a
nosa mirada e reavivar a nosa conciencia sobre a importancia do matrimonio e a
familia. Ao mesmo tempo, a complexidade dos temas expostos mostrounos a
necesidade de seguir profundando con liberdade algunhas cuestións doctrinales,
morais, espirituais e pastorais.
A reflexión dos pastores e teólogos, se é fiel á Igrexa,
honesta, realista e creativa, axudaranos a atopar maior claridade. Os debates que
se dan nos medios de comunicación ou en publicacións, e aínda entre ministros
da Iglesia, van desde un desexo desenfreado de cambiar todo sen suficiente
reflexión ou fundamentación, á actitude de pretender resolver todo aplicando normativas
xerais ou derivando conclusións excesivas dalgunhas reflexións teolóxicas.
3. Lembrando que o tempo é
superior ao espazo, quero reafirmar que non todas as discusións doctrinales,
morais ou pastorais deben ser resoltas con intervencións magisteriales.
Naturalmente, na Igrexa é necesaria unha unidade de doutrina e de praxe, pero
iso non impide que subsistan diferentes maneiras de interpretar algúns aspectos
da doutrina ou algunhas consecuencias que se derivan dela. Isto sucederá ata
que o Espírito lévenos á verdade completa (cf. Xn 16,13), é dicir, cando nos
introduza perfectamente no misterio de Cristo e podamos ver todo coa súa
mirada. Ademais, en cada país ou rexión pódense buscar solucións máis
inculturadas, atentas ás tradicións e aos desafíos locais, porque «as culturas son moi diferentes entre si e
todo principio xeral [...] necesita ser inculturado se quere ser observado e
aplicado».3
3 Discurso en clausúraa da XIV Asemblea Xeral Ordinaria do Sínodo dos Bispos (24 outubro 2015): L?Osservatore Romano, ed. semanal en lingua española, 30 de outubro de 2015, p.4; cf. Pontificia Comisión Bíblica, Fe e cultura á luz da Biblia. Actas da Sesión plenaria 1979 da Pontificia Comisión Bíblica, Turín 1981; Conc. Ecum. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, sobre a Igrexa no mundo actual, 44; Xoán Paulo II, Carta enc. Redemptoris missio (7 decembro 1990), 52: AAS 83 (1991), 300; Exhort. ap. Evangelii gaudium (24 novembro 2013), 69.117: AAS 105 (2013), 1049.1068-69.
4. De calquera xeito, debo
dicir que o camiño sinodal contivo unha gran beleza e brindou moita luz.
Agradezo tantas achegas que me axudaron a contemplar os problemas das familias
do mundo en toda a súa amplitude. O conxunto das intervencións dos Pais, que escoitei
con constante atención, pareceume un precioso poliedro, conformado por moitas lexítimas
preocupacións e por preguntas honestas e sinceras. Por iso considerei adecuado
redactar unha Exhortación apostólica postsinodal que recolla achéguelos dos
dous recentes Sínodos sobre a familia, agregando outras consideracións que poidan
orientar a reflexión, o diálogo ou a praxe pastoral e, á vez, ofrezan alento,
estímulo e axuda ás familias na súa entrega e nas súas dificultades.
5. Esta Exhortación
adquire un sentido especial no contexto deste ano Xubilar da Misericordia. En
primeiro lugar, porque a entendo como unha proposta para as familias cristiás, que
as estimule a valorar os dons do matrimonio e da familia, e a soster un amor
forte e cheo de valores como a xenerosidade, o compromiso, a fidelidade ou a
paciencia. En segundo lugar, porque procura alentar a todos para que sexan
signos de misericordia e proximidade alí onde a vida familiar non se realiza
perfectamente ou non se desenvolve con paz e gozo.
6. No desenvolvemento do
texto, comezarei cunha apertura inspirada nas Sagradas Escrituras, que outorgue
un ton adecuado. A partir de alí, considerarei a situación actual das familias en
orde a manter os pés na terra. Despois lembrarei algunhas cuestións elementais
do ensino da Igrexa sobre o matrimonio e a familia, para dar lugar así aos dous
capítulos centrais, dedicados ao amor. A continuación destacarei algúns camiños
pastorais que nos orienten a construír fogares sólidos e fecundos segundo o
plan de Deus, e dedicarei un capítulo á educación dos fillos. Logo detereime
nunha invitación á misericordia e ao discernimiento pastoral ante situacións
que non responden plenamente ao que o Señor proponnos, e por último exporei
breves liñas de espiritualidade familiar.
7. Debido á riqueza dos
dous anos de reflexión que achegou o camiño sinodal, esta Exhortación aborda,
con diferentes estilos, moitos e variados temas. Iso explica a súa inevitable
extensión. Por iso non recomendo unha lectura xeral apresurada. Poderá ser
mellor aproveitada, tanto polas familias como polos axentes de pastoral familiar,
se a profundan pacientemente parte por parte ou se buscan nela o que poidan
necesitar en cada circunstancia concreta. É probable, por exemplo, que os
matrimonios se identifiquen máis cos capítulos cuarto e quinto, que os axentes
de pastoral teñan especial interese no capítulo sexto, e que todos se vexan moi
interpelados polo capítulo oitavo. Espero que cada un, a través da lectura,
senta chamado a coidar con amor a vida das familias, porque elas «non son un problema, son principalmente unha
oportunidade».4
4 Discurso no Encontro coas Familias de Santiago de Cuba (22 setembro 2015): L´Osservatore Romano, ed. semanal en lingua española, 25 de setembro de 2015, p. 12.
Comentarios
Publicar un comentario